تاثیر عصاره هیدروالکلی خارخاسک بر هورمون‌های جنسی موش‌های صحرایی نر پس از تیمار با داروی سیکلوفسفامید

مقدمه: سیکلوفسفامید داروی ضد سرطان است که در شیمی‌درمانی کاربرد دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره خارخاسک بر هورمون‌های جنسی موش‌های صحرایی نر پس از تیمار با سیکلوفسفامید بود.مواد و روش کار: در این مطالعه تجربی، 56 موش صحرایی نر با وزن 200-220 گرم و سن 10- 12 هفته به‌طور تصادفی به گروه‌های کنترل، شاهد و تجربی تقسیم شدند. گروه تجربی 1 روزانه سیکلوفسفامید به میزان پنج میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن به‌صورت درون صفاقی، گروه‌های تجربی 2 و 3 روزانه به ترتیب 20 و 40 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره خارخاسک به‌صورت خوراکی و گروه‌های تجربی 4 و 5 سیکلوفسفامید و عصاره خارخاسک دریافت کردند. پس از هشت هفته هورمون‌های جنسی اندازه‌گیری و داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که غلظت سرمی هورمون لوتیینی (lh)، هورمون تحریک‌کننده فولیکول (fsh) و تستوسترون در گروهی که سیکلوفسفامید دریافت کرده بودند در مقایسه با گروه کنترل کاهش، ولی در گروه‌های تجربی 2 و 3 که عصاره خارخاسک دریافت کرده بودند در مقایسه با گروه کنترل افزایش معناداری داشتند. همچنین غلظت سرمی این هورمون‌ها در گروه‌های تجربی 4 و 5 که سیکلوفسفامید و عصاره خارخاسک دریافت کرده بودند در مقایسه با گروه سیکلوفسفامید افزایش داشت.نتیجه‌گیری: عصاره خارخاسک باعث کاهش عوارض داروی سیکلوفسفامید روی سلول‌های تولیدکننده هورمون‌های جنسی می‌شود. احتمالاً این اثر به علت خاصیت آنتی‌اکسیدانی خارخاسک است.