اثر متغیرهای اقلیمی بر عملکرد و ریسک عملکرد محصولات گندم و ذرت در استان قزوین

هدف از این پژوهش، بررسی اثر متغیرهای اقلیمی بر عملکرد و ریسک عملکرد محصولات گندم دیم، گندم آبی و ذرت در استان قزوین می باشد. بدین منظور از رهیافت تابع تولید تصادفی جاست و پاپ بهره‌گیری شد. در این زمینه توابع عملکرد و ریسک عملکرد گندم آبی به ترتیب به شکل کاب داگلاس و خطی درجه دوم برآورد شد. نتایج نشان داد که کود اوره، میانگین حداکثر دما و سرعت باد در دوره رشد اثر مثبتی بر ریسک عملکرد داشته و هر سه این عامل‌ها نهاده ریسک افزا می‌باشند. برای برآورد توابع عملکرد و ریسک عملکرد گندم دیم به ترتیب از شکل کاب-داگلاس و ترانسندنتال بهره‌گیری شد. نتایج برآورد این توابع گویای آن است که میزان مصرف کود اوره، بذر، کود فسفات، بارش تجمعی دو فصل پاییز و بهار و میانگین سرعت باد در دوره رشد اثر معنی‌داری بر عملکرد گندم دیم استان دارند که از این بین میانگین حداکثر دمای دوره رشد و میانگین سرعت باد در دوره رشد به عنوان نهاده ریسک افزا شناخته شده‌اند. توابع عملکرد و ریسک عملکرد ذرت به شکل خطی درجه دوم برآورد شد که نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد، متغیرهای کود شیمیایی، حداکثر و حداقل دمای دوره رشد و بارندگی تجمعی در دوره رشد ذرت اثر معنی‌داری برعملکرد دارند. متغیر حداکثر دمای دوره رشد و میزان کود مصرفی تاثیر منفی بر عملکرد داشته‌اند. ضمن این‌که متغیر حداکثر دما و بارندگی تجمعی نیز متغیرهای ریسک‌کاه می‌باشند. بر اساس نتایج به‌دست آمده می‌توان عنوان کرد، با برنامه ریزی‌های دقیق و پیش‌بینی شده و همچنین مدیریت ریسک می‌توان گامی موثر در جهت کاهش اثرات سو عامل‌های تصادفی و قابل کنترل در عملکرد و تولید گندم و ذرت برداشت.