گزینش الگوی بهینه زراعی پایدار با تاکید بر محدودیت منابع آبی (مطالعه موردی: شهرستان کوزران در استان کرمانشاه)

یکی از مهم‌ترین هدف‌های مدیران و برنامه ریزان زراعی بهینه‌سازی کاربرد منابع و نهاده‌های تولیدی و طراحی الگوی کشت مناسب می‌باشد. هدف از این پژوهش، گزینش الگوی بهینه زراعی شهرستان کوزران در استان کرمانشاه با استفاده از مدل‌های برنامهریزی خطی متعارف، آرمانی قطعی و آرمانی فازی در جهت رسیدن به هدف‌های پنج گانه شامل حداکثر کردن بازده برنامهای، حداقل کردن هزینه‌های سرمایه‌گذاری نقدی، حداقل کردن مصرف آب، حداقل کردن مصرف کودهای شیمیایی و حداقل کردن مصرف سموم شیمیایی با تاکید بر محدودیت منابع آبی در بخش کشاورزی می‌باشد. همچنین بدین منظور با استفاده از دادههای هزینه تولید محصولات زراعی استان کرمانشاه در سال زراعی 92-1391، مدلی کلی برای شهرستان کوزران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از مدل برنامه‌ریزی آرمانی فازی نسبت به دیگر مدلها نتایج بهتری ارایه می‌کند، زیرا میتوان به‌طور همزمان به تحقق هدف‌های پنج‌گانه دسترسی پیدا کرده و فازی کردن مدل انعطاف پذیری مدل را بالا برده است. به‌طوری‌که در این الگو برای سال زراعی 93-1392 بازده برنامه‌ای به میزان 5 درصد نسبت به میزان کنونی افزایش و هزینههای سرمایه‌گذاری نقدی، مصرف آب، مصرف کودهای شیمیایی و مصرف سموم شیمیایی به ترتیب به میزان 27/12، 29/5، 92/12 و 5 درصد کاهش یافته است. همچنین اجرای الگوی زراعی پیشنهادی، افزون بر رسیدن به هدف‌های پنج‌گانه با کمترین تغییرات ممکن در الگوی کنونی کشت منطقه از هدر رفتن 5267160 مترمکعب آب در این منطقه جلوگیری می‌کند.