بررسی امکان افزایش اعتماد در بازار داخلی پسته‌ی ایران: مطالعه‌ی موردی استان کرمان

بازار محصولات کشاورزی یک نظام ارتباطی میان افراد است که اعتماد هم‌چون ماده‌ی پیوند دهنده و قوام بخش، این ارتباط‌ها را سرپا نگه می‌دارد، و موجب دست‌یابی به هدف‌های تجاری می شود. در این مطالعه با استفاده از نظرهای 110 کشاورز و 119 تاجر، عوامل موثر بر افزایش اعتماد در بازار پسته در استان کرمان بررسی شد. برای انتخاب نمونه از روش تصادفی چند مرحله‌یی استفاده شد. نتایج با استفاده از آزمون‌های هم‌بستگی پیرسون و تخمین رگرسیون تحلیل شد. بررسی اثر عوامل اقتصادی و اجتماعی پاسخ‌گویان بر اندازه‌ی اعتماد آن‌ها به بازار نشان داد که افزایش سن، سابقه‌ی بالاتر، صادر کننده بودن، افزایش سطح مالکیت و جاگیر شدن در شهر، متغیرهایی است که باعث افزایش اعتماد آن‌ها می گردد، در حالی است که افزایش سواد باعث کاهش سطح اعتماد می شود. از دیدگاه کشاورزان و تاجران، مهم‌ترین عوامل ایجاد کننده‌ی اعتماد در بازار پسته، شهرت و سرمایه‌ی خریدار، و مهم‌ترین عوامل ایجاد کننده‌ی بی‌اعتمادی نپرداختن به موقع پول از سوی خریدار و نبود معیارهای کیفی مشخص در قیمت گذاری است. اندازه‌گیری تمایل به پرداخت کشاورزان و تاجران برای افزایش اعتماد در بازار پسته نشان داد که تمایل به پرداخت کشاورزان و تاجران برای افزایش اعتماد در بازار پسته به طور متوسط برابر با 07/279 و 43/507 ریال بر کیلوگرم است. با توجه به نتایج 4 راه‌کار برای افزایش اعتماد در بازار پسته پیشنهاد شد. این راه‌کارها شامل طراحی سازمان یا موسسه‌یی برای تضمین معاملات میان خریداران و فروشندگان، اعلام تعداد چک‌های برگشتی و تاخیری خریداران از سوی بانک‌ها، ایجاد صندوق نظرخواهی و پیشنهاددهی و برقراری جلسه‌های مشترک برای افزایش اعتماد در بازار پسته است، که اولویت‌بندی آن بر اساس نظر پاسخ‌گویان مشخص گردید.