طراحی و شبیه ‌سازی زنجیره ارزش گوشت گوساله در شهر مشهد: کاربرد رویکرد پویایی سامانه

قیمت گوشت قرمز در سال‌ های اخیر رشد قابل توجهی داشته است که این امر موجب کاهش رفاه مصرف کنندگان این محصول شده و میزان مصرف آن در قشرهای کم‌درآمد جامعه بسیار کاهش پیدا کرده است. وجود چالش‌های چندی در زنجیره ارزش گوشت گوساله و حضور فعالان متعدد با هدف‌های گوناگون در این زنجیره، موجب پیچیدگی آن شده و تجزیه و تحلیل این زنجیره را دشوار کرده است. در این تحقیق پس از شناسایی فعالان زنجیره ارزش گوشت گوساله در شهر مشهد، روابط میان عنصرهای این زنجیره در قالب حلقه‌‌های علت معلولی بیان شده است. آن‌گاه با شناسایی انواع متغیرهای موجود در سامانه شامل متغیرهای انباشت، نرخ، کمکی و فراسنجه‌ (پارامتر)ها نمودار انباشت جریان این زنجیره ترسیم شده و سپس ترکیب‌بندی (فرموله) و شبیه‌سازی شده است. نتایج گویای آن است که روند رشد قیمت گوشت قرمز افزایشی و بسیار شدیدتر از روند رشد قیمت دام زنده در دامداری می‌باشد. همچنین جمعیت دام مولد منطقه مورد بررسی در سال‌های اخیر روندی نزولی را تجربه کرده است که در صورت عدم انجام اقدام‌های مناسب در زنجیره تامین این محصول، ادامه خواهد یافت و احتمال تعطیل شدن شمار قابل توجهی از دامداری‌ها وجود دارد. در این مدل پایه با سناریوسازی روی متغیرهای کلیدی نظیر نرخ ارز و نرخ تعرفه واردات نهاده‌ها و گوشت قرمز می‌توان تاثیر انواع سیاست‌های حمایتی دولت را بر قیمت گوشت گوساله و دیگر متغیرهای مهم این زنجیره بررسی و ارزیابی و سیاست‌های مناسب برای بهبود وضعیت زنجیره تامین این محصول را شناسایی کرد. بنابراین چنین مدلی که پویایی‌های رابطه میان عامل‌های درگیر در زنجیره ارزش گوشت قرمز را به خوبی نشان می‌دهد می‌تواند به عنوان یک الگوی عملیاتی تصمیم‌گیری برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان بخش کشاورزی کشور استفاده شود.

design and simulation of beef value chain in mashhad city using: system dynamic approach

introductionthe price of red meat has grown significantly in recent years, which has reduced the welfare of the consumers of this product, and its consumption has decreased greatly in the low-income groups of the society. the presence of many challenges in the beef value chain and the presence of many activists with different goals in this chain have made it complicated and difficult to analyze this chain. one of the best methods for designing complex systems, determining policies and solving their problems is system dynamics modeling.material and methodsin this study, after identifying the actors in the value chain, the relationships among the elements of this system were expressed in the form of causal loop diagram. then, the types of the variables in the system were determined including stock, rate, auxiliary and parameters and the stock-flow diagram of this value chain was drawn and then was formulated. after validating the designed model using the behavior reproduction test, the current state of this value chain has been simulated.results and discussionin this basic model, by creating scenarios on key variables such as the exchange rate and the import tariff rate of inputs and red meat, it is possible to examine the impact of various government support policies on the price of beef and other important variables of this chain.suggestionstherefore, such a model that shows the dynamics of the relationships between the factors involved in the red meat value chain can be used as an operational dashboard for decision making for policy makers and planners of the country’s agricultural sector.