بررسی عوامل موثر بر جریان‌های تجاری میان ایران و اتحادیه‌ی‌ اروپا (مطالعه‌ی موردی: بخش کشاورزی)

این مقاله عوامل تعیین‌کننده و موثر را بر جریان‌های تجاری در بخش کشاورزی میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا با تاکید بر موافقت‌نامه‌ی تجارت و هم‌کاری بررسی می‌کند . به این منظور الگوهای جاذبه‌ی ایستای صادرات و واردات محصولات کشاورزی ایران و اتحادیه‌ی‌ اروپا با آثار تصادفی و ثابت با استفاده از داده‌هایی ترکیبی برآورد شد. نتایج حاصل از برآورد الگوی ایستای جاذبه‌ی صادرات محصولات کشاورزی ایران به اتحادیه‌ی اروپا با آثار ثابت حاکی از آن است که متغیرهای تولید ناخالص داخلی کشورهای صادرکننده و واردکننده، فاصله‌ی جغرافیایی، نرخ واقعی ارز و میانگین ساده‌ی نرخ تعرفه بر محصولات کشاورزی ایران به لحاظ آماری معنادار و علامت آن مطابق انتظارات است. ضریب میانگین نرخ تعرفه 78/1 و حاکی از آن است که کاهش 10 درصدی در تعرفه‌های در قالب موافقت‌نامه‌ی تجارت و هم‌کاری می‌تواند صادرات محصولات کشاورزی را 8/17 درصد افزایش دهد. هم‌چنین نتایج حاصل از تخمین آثار خصوصی در الگوی جاذبه‌ی صادرات حاکی از آن است که بدون در نظر گرفتن دیگر عوامل و متغیرهای توضیحی در نظر گرفته‌شده، بیش‌ترین صادرات ایران به کشورهایی مانند آلمان، انگلستان، ایتالیا، فرانسه و اسپانیا خواهد بود. هم‌چنین نتایج حاصل از الگوی جاذبه‌ی ایستای واردات محصولات کشاورزی ایران با آثار ثابت حاکی از آن است که متغیرهای تولید ناخالص داخلی کشور ایران، تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا، فاصله‌ی جغرافیایی و نرخ واقعی ارز تاثیر معناداری بر واردات محصولات کشاورزی کشور از اتحادیه‌ی اروپا دارند.