تحلیل برنامه‌های محرومیت‌زدایی بر شاخص‌های امنیت غذایی در سطح خانوار: کاربرد تحلیل فرارگرسیون فضایی در حوزه روش‌شناسی جورسازی نمره گرایش (Psm)

در طول بیش از سه دهه محققان به شناسایی عوامل مختلف موثر بر امنیت غذایی اعم از کشت محصولات غیر غذایی (سوخت زیستی)، مدیریت آب، تخریب محیط‌زیست، بازار نیروی کار، جهانی سازی و ... مبادرت ورزیده‌اند. در دهه اخیر با گسترش مطالعات در سطح خانوار و با هدف ارزیابی برنامه‌های موثر بر امنیت غذایی خانوار در کشورهای در حال توسعه افریقایی و آسیایی استفاده از psm و شاخص‌های امنیت غذایی با قابلیت تحلیل اقتصادی افزایش یافته است. چرا که شاخص‌های رایج بهداشت و سلامت فاقد قابلیت تحلیل اقتصادی هستند. از این‌رو انباشت مطالعات با روش‌شناسی psm منبع اطلاعاتی مناسبی برای بررسی تغییر وضعیت امنیت غذایی تحت برنامه‌های اجرا شده در خانوارهای هدف فراهم می‌کند. این مطالعه با بهره‌گیری از الگوی فرا رگرسیون فضایی در صدد پاسخ به سوالاتی از قبیل تغییر وضعیت امنیت غذایی خانوارها در کشورهای در حال توسعه افریقایی و آسیایی در طول یک دهه گذشته، تاثیر تعدیلات روش‌شناسی psm بر یافته‌های محققان در حوزه امنیت غذایی و سرانجام تاثیر برنامه‌های اجرا شده بر امنیت غذایی خانوار برآمده است. یافته‌ها نشان می‌دهد در حالت کلی در طول زمان مورد بررسی سطح امنیت غذایی خانوارهای تحت برنامه (اقدام سیاستی) با سایر خانوارها همگرا شده است. همچنین برنامه‌های کمک غذایی و مداخلات هدفمند در حوزه کشاورزی و توسعه روستایی مانند استفاده از بذر اصلاح شده به افزایش سطح همگرایی منجر می‌شود؛ در حالی که برنامه‌های از نوع تامین مالی فاقد این قابلیت هستند. از طرف دیگر استفاده از شاخص امنیت غذایی به عنوان شاخص موازی با سایر شاخص‌ها به کاهش سطح همگرایی می‌انجامد.

Analysis On Pro-poor Programs on Household’s Food Security Index: An Application of Spatial Meta-Regression in Studied Interested Propensity Score Matching (PSM)

Moran test confirmed the spatial dependence in observation distributed around countries. Hence, the metaregression is combined by spatial approach for all three equations. Results show: i) decrease in difference between control and treated groups in recent years since improvement in household’s food security condition due to policies as FAO confirmed as well and improvement in quality of studies; ii) using logit model to determine propensity score makes higher difference between control and treated groups in compare of probit model; iii) financial program does not improve food security condition of treated groups because financial program regardless complementary program such as environmental protection, irrigation, nonfarm income and improved seeds could not improve food security index as expressed by Stamoulis Zezza (2003) and Thomas Strauss (1997). Suggestions: Therefore, it is strongly suggested that the priority of Asian and African developing countries to avoid food insecurity should be stressed on a set of propoor program including improvement of access to food and measures to development of agriculture. Also, considering balance between enhancing household’s income and facilitating acceptance of technology in farming systems. Results of investigation can be ensured in survey studies applying PSM by using a specific welfare indicator rather than pillared indicators.