بررسی امکان استفاده از بیمه درآمد کل مزرعه در شهرستان زنجان

بیمه درآمد کل مزرعه، برنامه جدیدی است که می‌تواند برخی از نارسایی‌های بیمه سنتی را برطرف کند. در این برنامه، به‌ جای بیمه عملکرد یا بیمه درآمد یک محصول، درآمد کل مزرعه کشاورز شامل محصولات مختلف تحت حمایت بیمه قرار می‌گیرد. این پژوهش ضمن معرفی برنامه بیمه درآمد کل مزرعه، اقدام به برآورد حق‌بیمه این برنامه بیمه‌ای کرده و امکان ارایه و تدوین این برنامه در شهرستان زنجان را نیز سنجش کرده است. بدین منظور، تابع توزیع چگالی احتمال داده‌های دوره زمانی عملکرد و قیمت محصولات عمده شهرستان شامل گندم، جو و یونجه طی دوره 1982-2013 برآورد و میزان هر یک از آن‌ها برای سال آتی پیش‌بینی شد. سپس غرامت انتظاری بیمه‌گر، درآمد تضمینی و شبیه‌سازی شده کشاورزان با به‌کارگیری رهیافت فراسنجه‌ای (پارامتری) و روش تجزیه چلسکی محاسبه شد. در نهایت، حق‌بیمه و نرخ حق‌بیمه در سه حالت کشت تک‌محصولی، دومحصولی و چندمحصولی محاسبه و با هم مقایسه شد. نرخ حق‌بیمه برای گندم، جو، یونجه، گندم جو، گندم یونجه، جو یونجه و گندم جو یونجه در سطح پوشش 75 درصد به ترتیب به میزان 20.9، 0.5، 5، 6.7، 1.9، 1.8 و 3.7 درصد محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیمه درآمد کل مزرعه، غرامت انتظاری و حق‌بیمه کمتری نسبت به بیمه عملکرد و بیمه درآمد جداگانه برای محصولات، ارایه می‌کند و هزینه‌های اجرایی کمتری نیز دارد، بنابراین برای مدیریت خطرپذیری (ریسک) کشاورزی، گزینه مناسب‌تری است. از این رو پیشنهاد می‌شود که صندوق بیمه محصولات کشاورزی این برنامه بیمه‌ای را در اولویت‌های اجرایی خود قرار دهد و از آن به عنوان مکمل یا جایگزین برنامه بیمه مرسوم استفاده کند.