بررسی مناسب‌ترین معادله سنجه رسوب در اقلیم‌های خشک (جنوب غربی ایران) و مرطوب(شمال ایران)

برآورد صحیح رسوبدهی حوضه های آبخیز از جنبه‌های مختلف اعم از مدیریت منابع آب و خاک، عمران، فعالیت‌های زیربنایی، مقوله‌های اقتصادی و اجتماعی همیشه مدنظر برنامه ریزان می باشد. نکته قابل توجه در این میان تفاوت رفتاری رودخانه در حوضه‌های آبخیز مناطق خشک و مرطوب می‌باشد. توجه محقیقن به اقلیم منطقه مطالعاتی در استفاده از روش‌های مناسب جهت آنالیز نتایج حاصل از روش‌های مختلف در‌ایجاد تصمیم‌گیری‌های بهتر مفید خواهد بود. هدف از تحقیق حاضر بررسی منحنی‌های سنجه رسوب در 12‌ایستگاه در مناطق خشک و مرطوب به دو روش یک خطی و حد واسط دسته‌ها و بررسی ضرایب اصلاحی (شامل فائو173f ، کیو ام ال‌ای174f ، اسمیرینگ175f ، ام وی یو ام176f و بتا177f ) جهت رفع اریب این منحنی‌ها می‌باشد. سپس با استفاده از آماره‌های ام‌ای178f ، پی179f و آر ام اس‌ای180f هر کدام از ضرایب اصلاحی صحت سنجی شد. نتایج تحقیق حاضر مناسب بودن روش حد واسط دسته‌ها برای‌ایستگاه‌های مناطق خشک و نیمه خشک و‌ایستگاه‌های مناطق مرطوب و نیمه مرطوب را نشان داد. بهترین ضریب اصلاحی در‌ایستگاه‌های مناطق خشک و نیمه خشک و مرطوب و نیمه مرطوب نیز ضریب اصلاحی ام وی یو ام می‌باشد به عنوان مثال شاخص ریشه خطای استاندارد در‌ایستگاه سد گرگان در منطقه نیمه مرطوب در مورد ضریب اصلاحی ام وی یو ام، 87/63 بوده است و در مورد‌ایستگاه تیر در منطقه نیمه خشک این مقدار 12/65 بوده که نسبت به سایر ضرایب اصلاحی ریشه خطای استاندارد کمتری داشته است.