ارزیابی شاخص دمای موثر در سطح کشور

بدن انسان مانند یکه سامانه ترمودینامیک می باشد که درمحدوده دمای 5/0 +- 37 درجه سانتی گراد بهترین کارایی را از خود نشان می دهد . سیستم تنظیم حرارتی بدن به صورت خودکار این وظیفه را به عهده دارد . با این حال تغییرات شبانه روزی و فصلی دمای محیط ، سلامتی و آسایش انسان ار تحت تاثیر قرار داده و موجب شده است تا مطالعات گسترده ای در ارتباط با چگونگی پاسخ بدن انسان نسبت به دمای محیط انجام گیرد . این مطالعات منجر به ابداع شاخص های دمایی گردید . در این مقاله ضمن معرفی اجمالی شاخص های دمایی به بحث پیرامون مهمترین شاخص دمایی یعنی شاخص دمای موثر پرداخته آنگاه به محاسبه ارزیابی و پهنه بندی دمای موثر با استفاده از داده های 8 نوبت دیده بانی شبانه روزی هواشناسی در 130 ایستگاه سینوپتیکی کشور از سال 1996 تا 2001 پرداخته شده است آنگاه نسبت به تهیه نقشه های پهنه بندی کشور در مقیاس ماهانه اقدام گردید بدین ترتیب که با توجه به حجم زیاد داده های لحظه ای از نرم افزاری که به همین منظور توسط نگارنده مقاله برنامه نویسی گردید ، استفاده شد با توجه به تغییرات رژیم شبانه روزی دما و همچنین تغییرات دما در طی ماه های سال ، دمای موثر در 8 نوبت در شبانه روز و برای یک ماه به دست آمد . این ساعات عبارتند از صفر ، 3، 6، 9، 12، 15، 18، 21 بعد از تکرار این کار برای سایر ماه ها داده های مزبور برای تمامی ماه ها به دست آمد با استفاده از این داده ها نسبت به تهیه نقشه های پهنه بندی دمای موثر کشور اقدام شد . علاوه بر آن میانگین دمای موثر در هر ماه همراه با حداقل و حداکثر دمای موثر ماهانه نیز محاسبه و آنگاه به تحلیل داده های دمای موثر پرداخته شد . در این تحلیل متغیر وابسته دمای موثر et می باشد و متغیرهای مستقل عبارتند از دمای خشک dry دمای مرطوب wet نقطقه شبنم dew، رطوبت نسبی hum ، سرعت باد wind و شدت تابش لحظه ای sun. لازم به ذکر است که آخرین متغیر تابش لحظه ای برای ساعات 9، 12 و 15 در نظر گرفته شده است در این تحلیل که با استفاده از تحلیل رگرسیونی چند گانه به روش پیشرو و ضریب رگرسیونی بتا انجام گردید . چهل جدول برای 5 ناحیه شامل ناحیه کوهستانی a، ناحیه جنوب کشور b، ناحیه شرق کشور c ناحیه شمال کشور d و ناحیه کوهپایه ای e به دست آمد و مشخص گردید که شاخص دمای موثر در فعالیت های انسانی در نواحی شمالی ، جنوبی و شرقی کشور بیشترین تاثیر را از دمای مرطوب همان ناحیه می پذیرد در حالی که در نواحی کوهستانی و کوهپایه ای کشور بیشترین تاثیر را از دمای خشک در همان ناحیه می پذیرد با استفاده از داده های محاسبه شده نسبت به تهیه نقشه های دمای موثرماهانه در سطح کشور اقدام گردید به عنوان نمونه به تهیه نقشه های دمای موثر ماهانه در سطح کشور اقدام گردید به عنوان نمونه نقشه 1 الی 3 به ترتیب مربوط به میانگین حداقل ، حداکثر و ماهانه دمای موثر اردیبهشت ماه کشور می باشد .