اثرگذاری مولفه‌های برنامه‌ریزی شهری مسکن اجتماعی بر افزایش سطح پایداری اجتماعی

اهداف: پژوهش حاضر با هدف تبیین اثرگذاری مولفه‌های برنامه‌ریزی شهری مسکن اجتماعی به ‌منظور افزایش سطح پایداری اجتماعی انجام شد.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی بوده و در سال 1403 در محدوده مسکن مهر شهرستان تربت ‌جام انجام شد. جامعه آماری نیز شامل ساکنان محدوده شهرستان تربت‌ جام بود که بر مبنای آخرین سرشماری نفوس و مسکن 267671 بود. تعداد نمونه بر اساس فرمول کوکران 383 نفر به‌دست آمد و نمونه‌های در دسترس به ‌صورت تصادفی مورد پرسش قرار گرفتند. پس از تهیه پرسش‌نامه و تایید روایی آن توسط متخصصین، پرسش‌نامه آماده شد. همچنین برای تعیین پایایی پرسش‌نامه از آزمون کرونباخ استفاده شد و ضریب آلفا برابر با 0/989 به‌دست آمد که نشان داد پرسش‌نامه به‌‌خوبی پایا و سوالات آن دارای همبستگی درونی مناسبی هستند. برای تجزیه‌ و تحلیل یافته‌ها از آزمون تی تک‌نمونه‌ای (روش پارامتریک) در محیط نرم‌افزار 20 spss استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرهای برنامه‌ریزی شهری مسکن اجتماعی از تکنیک دیمتل بهره گرفته شد و به صورت مقایسه زوجی و دو به دویی، متغیرها نسبت به هم مقایسه شدند. یافته‌ها: متغیر پایداری مسکن با میانگین (3/65)، شمول اجتماعی (3/63)، دسترسی به مسکن مناسب (3/62)، و بهره‌وری فضایی (3/60)، به‌ترتیب از بیشتر به کمتر، بر افزایش سطح پایداری اجتماعی اثرگذاری مثبتی را داشتند. نتیجه‌گیری: از نظر متغیرهای مرتبط با برنامه‌ریزی شهری مسکن اجتماعی، متغیرهای پایداری مسکن، موقعیت مکانی، کاربری مناسب زمین و توجه به افراد کم‌درآمد و سالمندان بیشترین اثرگذاری را دارند. همچنین شاخص‌‌هایی همانند بهره‌وری فضایی مسکن، کیفیت مسکن، استفاده از فنّاوری مدرن و مشارکت در ساخت مسکن منجر به از دست‌دادن سطح پایداری اجتماعی در بین مساکن مهر شده و مهم‌ترین متغیر در پایداری مسکن است. 

effect of urban planning components of social housing on social sustainability

aims: this study aims to evaluate the impact of urban planning components in social housing on enhancing social sustainability, focusing on the mehr housing project in torbat jam.methodology: the study was applied in nature and conducted in 2024. the target population consisted of residents of torbat jam district, totaling 267,671 individuals according to the latest population and housing census. using cochran’s formula, a sample size of 383 respondents was determined, who were selected randomly from the available cases. the questionnaire was designed and validated by experts, with a cronbach’s alpha value of 0.989, indicating strong reliability and internal consistency. data were analyzed using parametric methods in spss 20, and the dimetel technique was employed to assess the relationships between various urban planning parameters of social housing, comparing them in pairs.findings: the analysis revealed that housing sustainability (mean = 3.65), social inclusion (mean = 3.63), access to adequate housing (mean = 3.62), and spatial efficiency (mean = 3.60) had a positive influence on improving social sustainability, in descending order of impact.conclusion: factors such as social housing, housing sustainability, location, land use, and attention to low-income groups and the elderly were found to have the most significant influence on social sustainability. conversely, elements like spatial efficiency, housing quality, modern technology, and participation in housing construction contributed to a decline in social sustainability levels in sealed housing environments.