بررسی تطبیق‌پذیری رشد فیزیکی شهر بوشهر با الگوی رشد چند هسته‌ای

اهداف: شهرنشینی امری است که به‌سرعت در حال توسعه است. با توجه به گسترش فیزیکی شهر بوشهر هدف این پژوهش ارزیابی میزان انطباق‌پذیری الگوی رشد شهر بوشهر با الگوی رشد چند هسته‌ای بود.روش‌شناسی: این مطالعه در سال 1403 با استفاده از روش‌های کمّی-کیفی در شهر بوشهر انجام شد. داده‌های این پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسش‌نامه جمع‌آوری شد. محوریت پرسش‌نامه، بررسی مهم‌ترین عوامل گسترش شهر بوشهر و وضعیت ساختاری شهر بوشهر بود. برای انجام مصاحبه، 30 نفر از کارشناسان برنامه‌ریزی شهری با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. مصاحبه‌ها با استفاده از کدگزاری تحلیل و کدهای اصلی برای تهیه پرسش‌نامه استخراج شد. پرسش‌نامه‌های مورد استفاده شامل 3 بخش برای بررسی وضعیت ساختاری شهر، مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر گسترش شهر بوشهر، الگوی گسترش شهر و انطباق مولفه‌های شهرهای چند هسته‌ای بود. پایایی پرسش‌نامه با ضریب آلفای کرونباخ 88% تایید شد. برای تحلیل داده‌ها از روش رتبه‌بندی خاکستری استفاده شد. یافته‌ها: بهترین الگوی رشد شهر بوشهر، الگوی چند هسته‌ای بود. مولفه دارابودن حومه‌های خوابگاهی در اطراف شهر با رتبه 1، بیشترین رتبه در میان سایر مولفه‌های لازم برای رشد چند هسته‌ای را داشت. استقرار تجمعات مسکونی در نقاط مختلف با رتبه 1 بیشترین رتبه و دارابودن حومه‌های خوابگاهی در حاشیه شهر با رتبه 5 کمترین رتبه را در میان مولفه‌های لازم برای رشد چند هسته‌ای شهر داشتند. با توجه به طیف پاسخی بسیار زیاد و زیاد در میان پاسخ‌های پاسخ‌گویان، وضعیت مولفه‌های لازم برای رشد چند هسته‌ای شهر بوشهر مساعد بود.نتیجه‌گیری: شهر بوشهر از الگوی رشد چند هسته‌ای تبعیت کرده و در این میان محدودیت‌های طبیعی دریا و باتلاق‌ها از یک سو و وجود مراکز نظامی از سوی دیگر باعث پراکنش هسته‌های سکونتگاهی در شمال، جنوب غرب و جنوب شرق بوشهر شده است.

the adaptability of the physical expansion of bushehr city with multi-core growth pattern

aims: in light of the physical expansion of bushehr city, this study aims to evaluate the alignment of bushehr’s growth pattern with the multicore growth model..methodology: the research, conducted in 2024, utilized both quantitative and qualitative approaches in bushehr. data was gathered through semi-structured interviews and questionnaires. the primary focus of the questionnaire was to assess the key factors influencing the city’s expansion and its structural condition. a total of 30 urban planning experts were selected for interviews using purposive sampling, and their responses were analyzed through coding, leading to the identification of key themes for questionnaire development. the questionnaire was divided into three sections to evaluate the city’s structural status, factors influencing bushehr’s growth, and the compatibility of its growth elements with a multicore model. the reliability of the questionnaire was confirmed with a cronbach’s alpha of 0.88. the data was analyzed using the grey ranking method.findings: bushehr’s growth pattern aligns with the multicore model. among the essential elements of multicore growth, the presence of residential clusters at various locations received the highest rank, while the existence of dormitory suburbs on the outskirts of the city ranked fifth, with the lowest score. overall, the assessment indicated that the city’s multicore growth elements are in favorable condition.conclusion: bushehr is characterized by a multicore growth pattern, with natural constraints such as the sea and marshlands on one side, and military zones on the other, contributing to the dispersion of residential cores in the northern, southwestern, and southeastern parts of the city.