شناسایی و رتبه‌بندی معیارهای رشد گردشگری هوشمند پایدار در شهر تهران

اهداف: یکی از مکانیسم‌هایی که می‌تواند در بهبود رقابت و توسعه گردشگری مفید باشد گردشگری هوشمند است. هدف این پژوهش شناسایی و رتبه‌بندی معیارهای رشد گردشگری هوشمند پایدار در شهر تهران بود.روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و در سال 1402 با استفاده از ترکیبی از روش‌های کمّی و کیفی در شهر تهران به انجام رسید. ابزار پژوهش پرسش‌نامه بود. به منظور تعیین مهم‌ترین عوامل موثر مدل برای رشد گردشگری هوشمند پایدار در شهر تهران‏ ابتدا پرسش‌نامه طراحی شد. بدین ترتیب، 42 سوال با استفاده از طیف 4 گزینه‌ای لیکرت طراحی و در اختیار 50 نفر از خبرگان قرار داده شد. پس از سنجش نظر خبرگان در دو فاز متوالی، پرسش‌نامه اصلی با 39 سوال تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش دلفی فازی و شبکه‌ای فازی استفاده شد.یافته‌ها: براساس غربال شاخص‌ها با استفاده از رویکرد دلفی، 43 شاخص در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، پایداری، تامین‌کنندگان و ذی‌نفعان، رقبا، طبیعی، فنی و زیرساختی به عنوان عوامل موثر بر ارتقای گردشگری هوشمند در سطح شهر تهران شناخته شد. طبق نتایج حاصل از تحلیل شبکه‌ای، شاخص همسان‌سازی اهداف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیطی در اولویت اول و تجربیات هوشمند در اولویت دوم نسبت به سایر عوامل اولویت داشتند. سایر عوامل نیز هر یک براساس ضرایب به‌دست‌آمده، اهمیت خود بر توسعه گردشگری هوشمند و پایدار را نشان دادند.نتیجه‌گیری: شاخص‌های مختلف تحت عوامل اجتماعی، زیست‌محیطی، فنی زیرساختی و به‌خصوص اقتصادی بر توسعه گردشگری هوشمند تاثیر دارند که در این میان، شاخص‌های عامل سیاست‌گذاران و ذی‌نفعان از اولویت بیشتری نسبت به سایر شاخص‌ها برخوردار هستند. 

identification and ranking the criteria for sustainable smart tourism growth in tehran

aims: smart tourism can be considered as one of the mechanisms that can contribute to the enhancement of competition and the sustainable development of tourism. the objective of this study was to identify and prioritize the criteria that are crucial for the growth of sustainable smart tourism in tehran.methodology: in order to achieve the goal, a survey was conducted in tehran between 2023 and 2024, employing both quantitative and qualitative research methods. the research tool used in this study was a questionnaire. to determine the most influential factors in the model for the growth of sustainable smart tourism in tehran, an initial questionnaire was developed. this questionnaire consisted of 42 questions, which were rated on a 4-point likert scale and distributed to 50 experts. after collecting the experts’ opinions in two consecutive phases, a final questionnaire consisting of 39 questions was approved. for data analysis, the fuzzy delphi and fuzzy network analysis methods were utilized.findings: based on the screening of indicators using the delphi approach, 43 indicators in the areas of social, economic, sustainability, suppliers and stakeholders, competitors, natural, technical, and infrastructural were identified as effective factors in promoting smart tourism at the city level in tehran. according to the results of network analysis, the goal harmonization index of economic, social, political, and environmental objectives had the first priority, and smart experiences had the second priority compared to other factors. other factors also showed their importance in the development of smart and sustainable tourism based on the obtained coefficients. conclusion: the impact of various indicators under social, environmental, technical, infrastructural, and especially economic factors on the development of smart tourism was indicated. in between, indicators related to policymakers and stakeholders have a higher priority compared to other categories.