پهنه‌بندی و مکان‌یابی نواحی گردشگری (ورزشی-تفرجی) در منطقه دنا با استفاده از مدل ترکیبی ece و stcc

اهداف : امروزه مفهوم ظرفیت بُرد که بیانگر حداکثر تعداد کاربرانی است که از یک منطقه طبیعی ورزشی و یا تفرجی در یک زمان معین بدون ایجاد تغییر و آشفتگی در محیط استفاده می‌کنند، ‌در مدیریت کاربرد گسترده‌ای دارد. هدف از این مطالعه، تعیین ظرفیت بُرد تفرجی و ورزشی منطقه دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد بود.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع ترکیبی بوده و در سال‌های 1399-1400 در منطقه دنا انجام شد. از مدل ارزیابی توان اکولوژیکی (ece) و ظرفیت بُرد گردشگری ورزشی (stcc) استفاده شد. از سیستم اطلاعات جغرافیایی نیز برای روی‌هم‌گذاری لایه‌ها و ترسیم نقشه‌ها استفاده شد. پس از تعیین کاربری‌های موجود، سه نوع ظرفیت بُرد فیزیکی، واقعی و موثر برآورد شد. در ادامه، پهنه‌های مناسب برای انواع تفرج متمرکز و گسترده شناسایی شدند. یافته‌ها: ظرفیت بُرد فیزیکی منطقه مطالعاتی 18255600 نفر در روز برآورد شد. 5 عامل محدود‌کننده و 13 پارامتر به عنوان ضریب در محاسبه ظرفیت بُرد واقعی منطقه مطالعاتی استفاده شد که نتیجه حاصل برابر با 24152158 نفر در روز بود. به منظور محاسبه ظرفیت بُرد موثر از پارامترهای مدیریتی استفاده شد. در این میان، بیشترین امتیاز به‌ترتیب متعلق به تنوع کاربری‌های تفرجی و تنوع کاربری‌های ورزشی (3/4 و 3/3) و کمترین امتیاز متعلق به بهداشت و سلامت (1/6) بود. بر این اساس، ظرفیت بُرد موثر برای منطقه مطالعاتی 10626949 نفر در روز تعیین شد. منطقه مورد مطالعه براساس گردشگری متمرکز و گسترده به چهار ناحیه تقسیم شد که عبارت بودند از اکوسیستم کوهستانی-جنگلی، کوهستانی، دشتی و مرتعی و آبی.نتیجه‌گیری: فعالیتهای گردشگری از نوع متمرکز که در بخش‌ شمالی منطقه مطالعاتی و در اکوسیستم کوهستانی و جنگلی و نیز اکوسیستم دشتی انجام می‌شوند، بیشترین میزان آسیب را وارد ساخته‌اند.   

zoning and locating tourist sites (sports-recreation) in dena area using ece and stcc combined model

aims: currently, the utilization of the carrying capacity, which denotes the maximal number of individuals partaking in a natural sport or recreational activity at a specific moment without inducing alterations in the surroundings, is widely employed in the realm of management. the objective of this investigation is to ascertain the recreational and sporting capacity of the dena region within the kohgiluyeh and boyer ahmad province. methodology: this is an applied mixed study carried out in 2020-2021 in dena region. the ecological capability evaluation model (ece) and sport tourism capacity (stcc) were utilized. additionally, the geographic notification system was implemented to finalize the layers and generate the maps. subsequent to the validation of the present uses, three categories of capacity were approximated, namely physical, genuine, and effective physical board capacity. consequently, appropriate zones were identified for a diverse array of concentrated and widespread recreational activities. findings the estimated daily capacity of the study site’s physical carrying capacity was determined to be 18255600. in order to calculate the actual carrying capacity of the study site, five limiting factors and thirteen parameters were utilized, resulting in a capacity of 24152158 per day. these coefficients were then employed to calculate the effective carrying capacity of the management parameters. notably, the highest rating was attributed to the variety of recreational uses and diversity of sports uses (3.4 and 3.3 respectively), while the lowest rating was given to sanitation and health (1.6). consequently, the effective carrying capacity for the study site was established at 10626949 people per day. the study area was further divided into four zones based on concentrated and extensive tourism, encompassing the mountain-forest ecosystem, mountainous region, plain area, rangelands and aquatic ecosystems.conclusion: the extensive tourism endeavors conducted in the northern region of the study vicinity, encompassing the mountain and forest ecosystems, alongside the plain ecosystem, have resulted in the most substantial degree of detrimental impact.