تحلیل فضایی- محیطی استقرارهای عصر آهن در زاگرس مرتفع: بخش لاران استان چهارمحال و بختیاری

اهداف: شرایط اقلیمی مناسب در بخش لاران در زون زاگرس مرتفع از جمله منابع دایمی آب، خاک نسبتاً حاصلخیز، مسیرهای ارتباطی و پوشش گیاهی مناسب شرایط جذب گروه‌های انسانی را در این منطقه فراهم کرده و از دیرباز استقرارهای انسانی در جای جای آن شکل گرفته اند. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل الگوهای استقراری و تعیین تاثیر عوامل محیطی در ایجاد محوطه‌های عصر آهن انجام شد.روش‌شناسی: پژوهش حاضر به روش همبستگی و تحلیل خوشه‌ای در سال 1396 در بخش لاران استان چهارمحل و بختیاری انجام شد. نقش عوامل جغرافیای طبیعی در شکل گیری محوطه ها و نیز الگوهای پراکنش آنها با استفاده از نرم افزار arc gis pro و spss انجام شد. یافته ها: تاثیر عوامل مختلف جغرافیایی بر شکل گیری محوطه ها در راستای استقرارهای موقت و کوچ نشینی بود. سه الگوی استقراری شناسایی شد که اکثریت آنها را محوطه هایی با مساحت کمتر از نیم هکتار تشکیل می‌داد.نتیجه گیری: محوطه‌های عصر آهن بخش لاران وابستگی اندکی به منابع طبیعی دارند‌ و احتمالاً با توجه به الگوی معیشتی شبانی و کوچروی این محوطه‌ها به صورت فصلی مورد سکونت قرار گرفته‌اند. دو الگوی استقراری به‌دست آمده نشان‌دهنده فعالیت‌های دامداری و کشاورزی در سطح اندک است.  

spatial-environmental analysis of the iron age settlements in highland zagros: laran county, chahar mahal and bakhtiari

aims: suitable climatic conditions in laran county, including permanent water resources, relatively fertile soil, connecting routes and suitable vegetation cover have provided good conditions to settle various groups of human from past up to now. methodology: this study aims at identifying and analyzing the settlement patterns and determining the influence of environmental factors in the creation of iron age sites. the current research is carried out using descriptive-analytical methods, i.e. correlation and cluster analysis methods in gis and spss environments to show the role of natural factors in the formation of sites and their distribution patterns in different parts of laran.findings: different geographical impact on the formation of the sites was in favor of temporary settlements and nomadism. three settlement patterns were identified in this region mainly areas smaller than half a hectare.conclusions: the iron age sites of laran county had little dependence on natural resources, probably due to the pastoral and nomadic subsistence pattern. two settlement patterns have been detected in this region indicating husbandry and agricultural activities in a small scale.