ساختار عملکردی-فضایی در ارتباط با کیفیت دسترسی‌پذیری پایدار محدوده میدان انقلاب تهران

اهداف: چیدمان فضایی فعالیت های شهری، ساختار فضایی ارتباطات و دسترسی فضایی بر میزان و چگونگی جابه‌جایی های شهری و قابلیت دسترسی پذیری آن تاثیرگذار هستند. با تاثیر پارادایم پایداری بر مفاهیم جابه‌جایی شهری و دسترسی پذیری، بهره‌گیری از شیوه های سفر به ‌وسیله حمل ونقل عمومی و مفهوم دسترسی پذیری پایدار شهری بیش‌ از پیش مورد توجه قرار گرفته است. بر این‌ اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار فضایی نقاط مهم فعالیتی، ایستگاه ها و محورهای شهری در قالب ساختار عملکردی-فضایی و بررسی هماهنگی آنها با یکدیگر بود.روش شناسی: این مطالعه کاربردی به روش کمّی و در محدوده پیرامون میدان انقلاب اسلامی در تهران در سال 1401، انجام شد. تحلیل ساختار عملکردی-فضایی و دسترسی پذیری پایدار شهری در محدوده مورد مطالعه با استفاده از پایگاه‌ داده‌های جغرافیایی و روش های تحلیل فضایی شامل تحلیل چیدمان فضا و تحلیل شبکه شهری انجام گرفت.یافته ها: ساختار فضایی و عملکردی در محدوده میدان انقلاب اسلامی در کلان‌شهر تهران دارای هماهنگی نسبی بود. 75% نقاط مهم فعالیتی پیرامون محورهای ساختاری (با هم پیوندی بالا) و 70% این نقاط در بلوک های شهری با دسترسی‌پذیری فضایی مناسب واقع شده اند. همچنین در رابطه ‌با کیفیت دسترسی‌پذیری پایدار شهری، 85% نقاط مهم شهری در شعاع عملکردی ایستگاه‌های حمل ونقل سطح اول و به‌ترتیب 75% و 85% از کل قطعات ساختمانی در شعاع عملکردی ایستگاه های حمل ونقل پایدار سطح اول و دوم قرار داشتند.نتیجه گیری: محدوده انقلاب اسلامی از نقطه ‌نظر هماهنگی ساختارهای بیان‌شده و کیفیت دسترسی‌پذیری پایدار شهری از وضعیت نسبتاً مناسبی برخوردار است. 

spatial-functional structure in connection with the quality of sustainable urban accessibility (case study: enghelab islami square area in the tehran metropolitan)

aims: the spatial decoration of urban activities, the spatial structure of the communication and spatial accessibility have a significant impact on the extent and quality of urban mobility and accessibility. the concept of sustainable urban accessibility emerged from the sustainability paradigm on the concepts of urban mobility and accessibility. accordingly, the current research aims at evaluating the spatial structure of the urban activities’ hot spots, stations and arteries using a spatial-functional structure and assessing their compatibility.methodology: this is a quantitative applied study, carried out in enghelab islami square, tehran in 2022. the analysis of the spatial-functional structure and sustainable urban accessibility in the studied area was carried out using gis and spatial analysis methods, including space syntax analysis and urban network analysis.findings: the functional and spatial structure of the enghelab islami square region was relatively compatible. 75% and 70% of the points of interest (poi) were located around the structural arteries and in urban blocks with high spatial accessibility, respectively. moreover, regarding the quality of sustainable urban accessibility, 85% of the pois were within the first level of the functional radius of the sustainable transportation stations, while, 75% and 85% of parcels were located within the functional radius of the first and second level sustainable transportation stations, respectively.conclusion: enghelab islami square area is in a relatively good condition in terms of the mentioned structure’s compatibility and the quality of sustainable urban accessibility.