تاثیر عوامل کالبدی و فضایی ساختمان‌های بلندمرتبه اداری شهر کرج بر بهره‌وری کارکنان

اهداف: محیط‌های اداری با هدف فراهم‌کردن مکانی برای انجام بهتر وظایف کارکنان طراحی می‌شوند. از این رو شناخت عوامل محیطی موثر بر بهره‌وری در آن اهمیت دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر پیکره‌بندی فضایی ساختمان‌های بلندمرتبه اداری شهر کرج در مقیاس داخلی و خارجی بر بهره‌وری کارکنان و مقایسه آن با میزان تاثیر عوامل کالبدی بیان‌شده در مدل هاینس بود.روش‌شناسی: این پژوهش توصیفی در ... (زمان؟) در شهر کرج انجام شد. متغیرهای اصلی طبق مدل هاینس استخراج و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس (anova) طبقه‌بندی شدند. گردآوری داده‌ها با پرسش‌نامه صورت گرفت. تحلیل چیدمان فضایی ساختمان‌ها شامل سه متغیر هم‌پیوندی، عمق و اتصال در سه سطح کلان، بلافصل و داخلی در محیط نرم‌افزار ucl depthmap 10 انجام شد. در تحلیل استنباطی، از روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر به روش حداقل مربعات جزیی، در محیط نرم‌افزار lisrel 10.2 بهره گرفته شد.یافته‌ها: عوامل فیزیکی شامل دما و تهویه، نویز و آکوستیک، نور، ابعاد و ارگونومی بیشترین تاثیر را بر بهره‌وری خودگزاش‌شده در کارکنان ساختمان‌های اداری بلندمرتبه داشتند. در میان عوامل دیگر، ساختار فضایی در سه سطح کلان (مقیاس شهر)، حوزه بلافصل (محدوده اطراف) و داخلی (پلان معماری) بر بهره‌وری کارکنان تاثیر داشت. میزان تاثیر ساختار فضایی کمتر از عوامل کالبدی بود و در زیرمتغیرهای هم‌پیوندی، عمق و اتصال تفاوت‌هایی وجود داشت و برابر نبودند. در میان متغیرهای چیدمان فضایی، اتصال فاقد ارتباط با بهره‌وری کارکنان بود. دو متغیر هم‌پیوندی و عمق نیز در سطح شهری و بلافصل دارای تاثیر متفاوت بودند.نتیجه‌گیری: در محیط‌های کاری عوامل فیزیکی فارغ از الگوی کاری در بهره‌وری کارکنان موثر است. چیدمان فضایی داخل با تعامل و تمرکز کارکنان رابطه دارد و این موضوع وابسته به الگوی کاری تاثیر متفاوتی دارد. در مقیاس شهری نیز هم‌پیوندی رابطه ضعیف و مستقیم با بهره‌وری دارد. 

effect of physical and spatial factors of high-rise official buildings in karaj city, iran, on employee productivity

aims: office workplace are designed with the aim of providing a place to better perform the tasks of employees. hence, it is important to know the environmental factors that affect productivity. the purpose of this study was to investigate the effect of the spatial configuration of high-rise office buildings in karaj city on the internal and external scale on employee productivity and compare it with the effect of the physical factors stated in the haynes model.methodology: this descriptive research was conducted in the 2022 in karaj. the main variables were extracted according to the haines model and classified using the variance analysis test. data was collected with a questionnaire. the analysis (anova) of the space syntax of buildings including three variables integration, depth and connectivity was performed in ucl.depthmap.10 three levels macro, immediate and internal in the software. in the inferential analysis, confirmatory factor analysis and path analysis using partial least square method were used in lisrel 10.2.findings: physical factors including temperature and ventilation, noise and acoustics, light, dimensions and ergonomics had the greatest impact on self-reported productivity in high-rise office building employees. among other factors, the spatial structure had an impact on the productivity of employees at three macro levels (city scale), immediate area (surrounding area) and internal (architectural plan). the impact of spatial structure was less than that of physical factors, and there were differences in the sub variables of integration, depth and connectivity” and they were not equal. among the variables of space syntax, connectivity has no relation with productivity it was the staff. the two variables of c integration and depth also had different effects at the urban level and immediately.conclusion: in office workplace, physical factors are effective in the productivity of employees, regardless of the work pattern. the internal space syntax is related to the interaction and concentration of employees, and this issue has a different effect depending on the working model. at the urban scale, integration has a weak and direct relationship with productivity.