ارزیابی تاب‌آوری کالبدی-اقتصادی منطقه 12 شهر تهران در مواجه با زلزله

اهداف: بهترین راه مقابله با مخاطرات طبیعی و در راس آن زلزله، ارتقای تاب‌‌آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف است. بنابراین شناخت تاب آوری وضع موجود نقشی حیاتی در کاهش آسیب پذیری شهرها به همراه دارد. هدف از این پژوهش، ارزیابی تاب‌آوری کالبدی-اقتصادی منطقه 12 شهر تهران در مواجه با زلزله بود. روش‌شناسی: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌‌ای-اسنادی و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزارهای arcgis و super decision و مدل‌های fanp و ‌anselin local morans استفاده شد. یافته‌ها: بیشترین ضریب در بین شاخص‌های موثر بر تاب آوری منطقه به ترتیب مربوط به شبکه حرکت و دسترسی (4.261)، وضعیت ساختمان (3.925)، کاربری‌ها (3.218)، پایداری اقتصادی (3.211)، تراکم (3.002)، خصوصیات زمین بستر (1.544) بود. وضعیت تاب‌آوری بسیار کم با بیشترین میزان، 8895457 مترمربع از مساحت منطقه را دربرگرفت و 522081مترمربع (7.19%) در وضعیت تاب آوری بسیار زیاد قرار داشت. تفاوت معنی داری از لحاظ تاب آوری بین نواحی شش گانه منطقه 12 وجود داشت. در بعد تاب آوری کالبدی، ناحیه شش و یک، بیشترین میزان تاب‌آوری و ناحیه سه کمترین میزان تاب آوری را داشتند. در بعد تاب‌آوری اقتصادی، محلات بازار، بهارستان و مختاری بهترین وضعیت و محلات پامنار و هرندی بدترین وضعیت را داشتند. نتیجه‌گیری: نواحی جنوبی منطقه نسبت به نواحی شمالی در وضعیت تاب آوری بسیار کم قرار دارند که نیازمند برنامه ریزی سریع به منظور افزایش تاب آوری است.

physical-economic resilience assessment of district 12 of tehran city confronting earthquake

aims: the best way to deal with natural hazards, especially earthquakes, is to improve residential resilience in different dimensions. therefore, understanding the resilience of the current situation has a vital role in reducing the vulnerability of cities. the purpose of this research was to evaluate the physical and economic resilience of the 12th district of tehran in the face of an earthquake.methodology: this descriptive-analytical study was conducted. the attribute library method was used for data collection and arcgis and super decision software and fanp and anselin local morans models were used for data analysis.findings: the highest coefficient among the indicators affecting the resilience of the region was related to the movement and access network (4.261), building condition (3.925), uses (3.218), economic stability (3.211), density ( 3.002), and properties of the substrate were (1.544). the state of very low resilience covered 8,895,457m2 of the area and 522,081m2 (19.7%) were in the state of very high resilience. there was a significant difference in terms of resilience between the six regions of district 12. in terms of physical resilience, areas six and one had the highest level of resilience, and area three had the lowest level of resilience. in terms of economic resilience, bazar, baharestan, and mokhtari neighborhoods had the best situation and pamnar and harandi neighborhoods had the worst situation.conclusion: the southern regions of the district are in a very low resilience situation compared to the northern regions, which requires quick planning in order to increase resilience.