تحلیل فضایی و مکان‌یابی مراکز امداد و نجات در شهر مشهد

اهداف: به موازات پیشرفت فناوری و دانش بشر در عرصه های مختلف، احتمال آسیب ‌پذیری آن ها در برابر بحران ‌های طبیعی و انسان‌ساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب برای استقرار مراکز امداد و نجات به منظور ساماندهی و کمک رسانی سریع به آسیب‌دیدگان است. مقاله حاضر به دنبال مکان‌یابی مراکز امداد و نجات بر اساس معیار‌های کارآمد در شهر مشهد است. روش‌شناسی: روش مطالعه حاضر توصیفی و مکان‌یابی است و از نظر هدف کاربردی است. جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای و مجموعه گزارش‌ها، اسناد و آمار منتشر شده بوده است. معیارهای متعددی برای مکان‌یابی این مراکز از منابع معتبر استخراج شد. سپس با استفاده از نظر کارشناسان خبره مهم‌ترین معیار‌های مکان‌یابی مناسب با توجه به شرایط شهر مشهد تعیین شد و بر مبنای معیار‌های تعیین ‌شده، مکان‌یابی مراکز امداد و نجات برای شهر مشهد با کمک روش تحلیل سلسله‌مراتبی و با استفاده از نرم‌افزار gis 10.8 انجام شده است. یافته‌ها: با در نظر گرفتن معیارهای فاصله از کاربری‌های مسکونی، مراکز درمانی، ایستگاه آتش‌نشانی، دسترسی مناسب به راه‌ها و دوری از تاسیسات شهری خطرناک، مکان‌یابی مراکز امداد و نجات در شهر مشهد انجام شد. نتیجه‌گیری: در نهایت بر مبنای معیارهای اولویت‌بندی‌شده، بهترین مکان برای مراکز امداد و نجات مشخص شده است.

spatial analysis and location of mashhad city relief and rescue centers

aims: along the progress of human technology and knowledge in different fields, the possibility of their vulnerability in the face with natural crises has been spiked noticeably. from the crisis management point of view, one of the most important issue is the recognizing of suitable place to set up the relief and rescue centers to help and to organize swiftly for injuries therefore, the present article seeks to locate rescue centers based on efficient qualities in the city of mashhad.methodology: the method of the present study is descriptive and location and is applied in terms of purpose. gathering information from library sources and a collection of published reports, documents and statistics. numerous criteria for locating these centers were extracted from reliable sources. then, using the opinion of experts, the most important location criteria were determined according to the conditions of mashhad city. based on the determined criteria, the location of rescue centers for mashhad has been done with the help of hierarchical analysis method and using gis software.findings: taking into account the criteria of distance from residential uses, medical centers, fire stations, proper access to roads and distance from dangerous urban facilities, the location of rescue centers in the city of mashhad was done. conclusion: finally, according to prioritized criteria, the best place for relief and rescue centers has been opted for.