اثرات جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا بر فرآیند ترسیب کربن پوشش گیاهی مجاور شهر تهران

اهداف: ارتفاع از سطح دریا و جهت‌های جغرافیایی در مناطق کوهستانی در فواصل کم تغییر می‌کنند و بدین شکل پیچیدگی بالایی در فیزیوگرافی منطقه ایجاد می‌نمایند. با تغییر فیزیوگرافی تغییر در تنوع و ساختار پوشش گیاهی و میزان ترسیب کربن آن نیز ایجاد خواهد شد. این تحقیق اثر تغییرات ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت دامنه کوهستانی البرز جنوبی در حاشیه شهر تهران بر میزان ترسیب کربن را مورد بررسی قرار داد. روش‌شناسی: نقشه تنوع فیزیوگرافی و شکل زمین بر اساس مدل رقومی ارتفاع منطقه و با درنظرگرفتن عامل ارتفاع از سطح دریا و تغییرات جهت دامنه و شیب تهیه شد. بر اساس این لایه اطلاعاتی نمونه برداری از خاک و پوشش گیاهی در هر یک از فرم‌های فیزیوگرافی به‌صورت میدانی انجام شد. تغییر میزان دی‌اکسید کربن خاک و رابطه آن با پوشش گیاهی بر مبنای پارامترهای فیزیوگرافی بررسی شد. یافته‌ها: بررسی نتایج نشان داد که جهت دامنه، شیب و ارتفاع از سطح دریا رابطه مستقیمی با میزان ترسیب کربن پوشش گیاهی دارد. جهت جغرافیایی غربی و شیب‌های کم بیشترین ترسیب کربن را نشان دادند، همچنین با افزایش ارتفاع بدون درنظرگرفتن عامل جهت و شیب مقدار کربن خاک به‌طور معنی‌داری روند کاهنده داشت. نتایج حاصل از بررسی کربن آلی ریشه به تفکیک نمونه‌های مورد مطالعه نشان داد کمترین مقدار کربن آلی ریشه در گونه ferula stipa مشاهده شد و بیشترین مقدار کربن آلی ریشه در گونه ferula psathyrostachys بود. نتیجه‌گیری: ارتفاع از سطح‌دریا، شیب و جهت جغرافیایی دامنه‌ها بر میزان ترسیب کربن اثرگذارند. شرایط آلایندگی هوا و تغییرات آب و هوایی (تغییرات دما و بارندگی در آن محسوس باشد)، می‌تواند بر چرخه ترسیب کربن اثر منفی داشته باشد. این تاثیر به‌طور ویژه بر دامنه‌های جنوبی و شرقی بیشتر خواهد بود.

effects of aspect and elevation on carbon sequestration process in tehran suburbs vegetation

aims: altitude and geographical directions in mountainous areas change at short distances and thus create high complexity in the physiography of the region. by changing the physiography, there will be a change in the diversity and structure of the vegetation and the amount of carbon sequestration. this study investigated the effect of changes in altitude, slope and direction of the southern alborz mountain range on the outskirts of tehran on carbon sequestration.methodology: the physiographic and landform diversity map was prepared based on the digital model of the altitude of the region and taking into account the altitude factor and changes in the direction of the slope and slope. based on this information layer, soil and vegetation sampling was performed in each of the physiographic forms in the field. changes in soil carbon dioxide and its relationship with vegetation were investigated based on physiographic parameters.findings: the results showed that the direction of slope, slope and altitude is directly related to the amount of carbon sequestration of vegetation. the western geographical direction and low slopes showed the highest carbon sequestration. also, with increasing altitude without considering the direction factor and slope, the amount of soil carbon had a significantly decreasing trend. the results of root organic carbon analysis of the studied samples showed that the lowest amount of root organic carbon was observed in ferula stipa and the highest amount of root organic carbon was observed in ferula psathyrostachys.conclusion: altitude, slope and geographical direction of the slopes affect the rate of carbon sequestration. in situations where air pollution and climate change in a way that changes in temperature and rainfall are noticeable can have a negative effect on the carbon sequestration cycle. this effect will be especially greater on the southern and eastern slopes.