راهبردهای بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: منطقه 19 شهر تهران)

مقدمه: یکی از مشکلات کالبدی عمده شهرهای قدیمی، وجود بافت های فرسوده در آنهاست که خود سرآغاز بسیاری از مشکلات شهری شده و زمینه ناپایداری را در بسیاری از شهرها فراهم ساخته است. در همین راستا، هدف اصلی پژوهش حاضر، ارایه راهبردهای بهسازی و نوسازی کالبدی-فضایی بافت های فرسوده شهری منطقه 19 تهران بود. روش‌شناسی: این تحقیق «توصیفی-تحلیلی» به شیوه پیمایشی در سال 1399 اجرا شد. در این تحقیق مهم ترین عوامل درونی و بیرونی تاثیرگذار بر بافت های فرسوده منطقه 19 تهران شناسایی و با نظر کارشناسان به تک تک عوامل موثر، ضریب اهمیت داده شد. ابزار تحقیق، پرسش‌نامه بود که توسط 20 نفر از متخصصین بهسازی تکمیل شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه با استفاده از آلفای کرونباخ، 0.88 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل swot انجام شد. در انتها با سنجش اهمیت هر یک از عوامل، اولویت دارترین راهبردهای بهسازی و ساماندهی کالبدی-فضایی این منطقه شناسایی شد. یافته ها: نتایج حاصل از سنجش نظر متخصصین نشان داد که بافت های فرسوده این منطقه از نقاط ضعف و در عین حال نقاط قوت و فرصت های بهینه برابر (n=20)، به‌منظور بهره گیری و رسیدن به حد مطلوب و در نتیجه بهسازی و ساماندهی کالبدی-فضایی برخودار بودند. با توجه به نقاط ضعف و قوت ها، راهبردهای تنوع، تهاجمی، تدافعی و بازنگری برای بهسازی و بازسازی مطلوب ارایه شد. نتیجه گیری: محلات منطقه 19 تهران رشد نامنسجم و درهم‌تنیده ای داشته است و مشکل بافت فرسوده در این محلات بیشتر به مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی باز می گردد، لذا می توان با اجرای استراتژی های حاصل از این پژوهش و مشارکتی ‌کردن آنها زمینه توسعه، بهسازی و ساماندهی این محلات را فراهم ساخت.

strategies for improvement and renovation of worn-out urban structures using sustainable development approach (case study: district 19 of tehran)

aim one of the major physical problems of old cities is the old tissues, which has provided the basis for instability in many cities. in this regard, aim of this study was to provide strategies for the physical and spatial rehabilitation of worn-out urban structures in tehran’s 19th district.methodology: this descriptive-analytical research is applied and surveyed in terms of purpose and method, respectively which was conducted in 2020. in this study, the important internal and external factors affecting the old tissues of tehran’s 19th district were identified and the effective factors were scored. the research tool was a questionnaire that was completed by 20 reconstruction specialists. the validity and reliability of the questionnaire were determined using cronbach’s alpha (0.88). data were analyzed using the swot model. by measuring the importance of each factor, the most priority strategies for physical and spatial improvement of this region were identified.findings: the results of the experts’ opinion show that the old tissues of 19 districts of tehran have an equal number of weaknesses and strengths and opportunities (n=20) in order to physical-spatial organization. due to the strengths and weaknesses points, strategies of strengths and weaknesses opportunities, and threats were presented for optimal improvement and reconstruction. conclusion: neighborhoods in tehran’s 19th district have developed incoherently and intertwined and the problem of old tissue in these neighborhoods is mostly due to social, economic, and cultural issues. therefore, by implementing the strategies obtained from this research and making them participatory, it is possible to provide the ground for the development, improvement, and organization of these neighborhoods.