رتبه‌بندی و مقایسه نسبی مناطق کلان‌شهر اهواز از منظر شاخص‌های در دسترس رشد هوشمند شهری

اهداف: رشد هوشمند شهری، الگویی جامع‌نگر بوده که سعی در هدایت رشد شهرها با کمترین عواقب منفی دارد. پژوهش حاضر نیز با هدف سنجش وضعیت کنونی کلان‌شهر اهواز به‌لحاظ تناسب با شاخص‌های در دسترس رشد هوشمند شهری انجام یافت.روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکردی کمیتحلیلی در سال 1400 انجام یافت که شامل مناطق هشت‌گانه کلان‌شهر اهواز بود. برای انتخاب شاخص‌ها از مطالعات اسنادی و نظری استفاده شد. شاخص‌های 54گانه رشد هوشمند شهری در مقیاس این مناطق و در چهارچوب 4 شاخص کالبدیکاربری اراضی، اجتماعیاقتصادی، دسترسیحمل‌ونقل و زیست‌محیطی با استفاده از ترکیبی از آزمون‌های شاپیروویلک، کولموگروفاسمیرنف و t تک‌نمونه‌ای و نیز ضریب پراکندگی و روش ویکور تجزیه‌وتحلیل شدند.یافته‌ها: رشد در کلان‌شهر اهواز، هوشمند نبود و مابین مناطق و نیز شاخص‌ها در این کلان‌شهر تفاوت وجود داشت. در ارتباط با تناسب مناطق کلان‌شهر اهواز با شاخص‌های رشد هوشمند شهری نیز، در شاخص کالبدی، منطقه 7، اول و منطقه 8، آخر؛ در شاخص اجتماعیاقتصادی، منطقه 2، اول و منطقه 6، آخر؛ در شاخص دسترسیحمل‌ونقل، منطقه 4، اول و منطقه 6، آخر؛ در شاخص زیست‌محیطی، منطقه 4، اول و منطقه 6، آخر و در شاخص تلفیقی، منطقه 4، اول و منطقه 6، آخر بود. همچنین وضعیت شاخص زیست‌محیطی نسبت به سایر شاخص‌ها نامناسب‌تر بود؛ هر چند که سایر شاخص‌ها نیز دارای وضعیت مناسبی نبودند.نتیجه‌گیری: منطقه 6 و در میان شاخص‌های رشد هوشمند شهری، شاخص زیست‌محیطی، دارای نامناسب‌ترین وضعیت هستند. همچنین شاخص دسترسیحمل‌ونقل بیشترین اثر را بر کاهش فاصله بین مناطق خواهد داشت، لذا ارتقای این سه باید در اولویت باشد.

Ranking and relative comparison of Ahvaz metropolitan regions in terms of urban smart growth available indicators

Aims: Smart urban growth is a holistic pattern, which tries to guide the growth of cities with the least negative consequences. The present study was conducted to assess the current situation of the metropolis of Ahvaz in terms of appropriateness to urban smart growth available indicators.Methodology: The present research is an applied type with a quantitativeanalytical approach that has been done in 2021 in the Ahvaz metropolis. The data relating to 54 indicators of smart urban growth in the scale of these regions and in the framework of 4 criteria physical land use, socioeconomic, access transportation, and environment using a combination ShapiroWilks and KolmogorovSmirnov and singlesample t; Index of dispersion and Vicor method were also analyzed.Findings: Ahvaz has not had smart and there are differences between regions as well as indicators in this metropolis. In relation to the appropriateness of Ahwaz metropolitan areas with the indicators of smart urban growth, in the physical index, the first 7th region and the last 8th region; In the socioeconomic index, zone 2 first and zone 6 last; In the accesstransportation index, the first zone 4 and the last zone 6; In the environmental index, zone 4 is the first and zone 6 is the last, and in the integrated index, zone 4 is the first and zone 6 is the last. the situation of environmental criteria is more inappropriate than other criteria. However, other criteria are not in a good position.Conclusion: Among the metropolitan regions of Ahvaz, region 6, and among the indicators of smart urban growth, the environmental index has the most unfavorable situation. Also, the accesstransportation index will have the greatest effect on reducing the distance between regions, so improving these three is a priority.