تحلیل رابطه بین پدیده گرد و غبار و تغییرات جمعیت روستایی در منطقه سیستان

اهداف: طوفان گرد و غبار پدیده‌ای است که تحت تاثیر شرایط جوی مانند سرعت زیاد باد، خشکی هوا و خاک برهنه و آسیب پذیر در مقابل فرسایش ایجاد می‌شود. یکی از مناطق مهمی که بیش از سایر نقاط ایران متاثر از پدیده گرد و غبار است، منطقه سیستان در جنوب شرق ایران است. این پژوهش با هدف تحلیل رابطه بین گرد و غبار و تغییرات جمعیت روستایی در منطقه سیستان (شامل 5 شهرستان: زابل، هیرمند، زهک، نیمروز و هامون) طی دوره زمانی 25 سال گذشته (95-70) انجام شده است. روش‌شناسی: روش تحقیق، توصیفی تحلیلی و داده‌های مورد نیاز به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از آمارنامه‌های جمعیتی و تصاویر ماهوارهای گردآوری شده است. داده‌های گردآوری شده با استفاده از تحلیل‌های آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته‌ها: نتایج مقایسه نرخ رشد جمعیت روستایی محدوده مورد مطالعه و استان سیستان و بلوچستان نشان داد که در هر 4 دوره زمانی 70-75، 75-85، 85-90 و 95-90 نرخ رشد سالیانه جمعیت روستایی محدوده مورد مطالعه به طور قابل ملاحظه‌ای از نرخ رشد سالیانه جمعیت روستایی استان کمتر بوده است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین میانگین تعداد روزهای گرد و غباری منطقه در 4 دوره زمانی مورد مطالعه و متوسط نرخ رشد سالیانه جمعیت روستایی دهستان‌های منطقه رابطه معنی‌دار منفی وجود دارد.نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان این نتیجه کلی را مطرح کرد که پتانسیل نگهداشت جمعیت در روستاهای منطقه سیستان بیش از هر چیز به شرایط طبیعی به‌ویژه خشکسالی‌های پی در پی در منطقه دارد که یکی از پیامدهای زیانبار آن طوفان‌های ماسه‌ای و گرد و غبار معلق در هوا است.

The Analysis of the Relationship Between Dust Phenomenon and Rural Population Changes in Sistan Region

Aims: A dust storm is a phenomenon caused by particular conditions such as harsh wind, dry air and bare soil that is prone to erosion. The Sistan region in the southeast of Iran is one of the most affected areas by dust storms. This study was conducted to analyze the relationship between dust and rural population changes in the Sistan region (including 5 cities: Zabol, Helmand, Zahak, Nimroz and Hamoon) over the past 25 years (19912016). Methodology: This is a descriptiveanalytical study and the required data are collected through desk studies using demographic statistics and satellite images. The collected data were analyzed using descriptive and inferential statistical analyzes including correlation coefficient tests.Findings: The results of comparing the rate of rural population growth in the studied area in Sistan and Baluchestan province showed that in all 4 time periods (1991 1996, 19962006, 20062011, and 20112016) the annual rate of rural population growth in the studied area had been significantly less than the annual rate of the provincechr('39')s rural population growth. Furthermore, the results of the study showed that there is a significant negative relationship between the average number of dusty days in the region in all four studied periods and the average annual rate of rural population growth in rural areas.Conclusion: according to the findings of the current study, it can be concluded that the villageschr('39') potential to keep the population is highly dependent on natural conditions, especially sand and dust storms as a result of successive droughts in this region.