عرصه‌های عمومی شهری و تاثیر آن در بافت فرسوده؛ مطالعه موردی منطقه 8 کلان‌شهر تبریز

اهداف: بخش عمده‌ای از سطح شهرهای ایران، دچار فرسودگی و ناکارآمدی هستند. فرسودگی به دو صورت نسبی و کامل در عرصه‌های شهری رخنه می‌کند. در عرصه‌های بافت‌های فرسوده سرمایه‌های انسانی، مالی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در معرض خطر ناشی از حوادث غیرمترقبه قرار دارند. بر این اساس هدف تحقیق حاضر، ارزیابی عرصه‌های عمومی شهری در بافت فرسوده منطقه 8 تبریز بود.روش‌شناسی: این پژوهش توصیفیتحلیلی از نوع همبستگی در سال 1398 در منطقه 8 کلان‌شهر تبریز در بین 50 نفر از کارشناسان و نخبگان شهرداری تبریز انجام گرفت که به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه‌ای محقق‌ساخته بود که با مولفه‌های ادراکی، اجتماعی، کالبدی و عملکردی در قالب 18 متغیر به ارزیابی عرصه‌های عمومی شهری می‌پرداخت. داده‌ها، توسط نرم‌افزار spss 25 و با استفاده از آزمون t تک‌نمونه‌ای، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه آنالیز شدند.یافته‌ها: متغیرهای 18گانه توانستند 98% واریانس عرصه عمومی بافت فرسوده را تبیین نمایند (980/0=r2). متغیرهای اختلاط عملکرد و فعالیت و سازگاری فعالیت‌ها به‌مراتب تاثیر بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته داشتند، به گونه‌ای که یک واحد تغییر در انحراف‌معیار اختلاط عملکرد و فعالیت و سازگاری فعالیت‌ها باعث می‌شد تا انحراف‌معیار متغیر وابسته (عرصه عمومی بافت فرسوده) به اندازه 83% و 77% تغییر کند.نتیجه‌گیری: مولفه اجتماعی بیشترین تاثیرگذاری بر فرسودگی منطقه 8 تبریز را دارد و مولفه‌های عملکردی و ادراکی در رتبه‌های دوم و سوم هستند. متغیرهای اختلاط عملکرد و فعالیت و سازگاری فعالیت‌ها نسبت به سایر متغیرها سهم بیشتری در پیشگویی فرسودگی منطقه 8 دارند.

Urban Public Realms and their Impact on Deteriorated Fabric; The Case Study of District 8 of Tabriz Metropolis, Iran

Aims Backgrounds: Most of the cities in Iran are deteriorated and inefficient. Deterioration penetrates urban realms in both partial and complete ways. In the realms of deteriorated fabric, the human, financial, economic, social, and cultural capitals of the country are at risk due to unexpected events. Accordingly, the present study aimed to evaluate the urban public realms in the deteriorated fabrics of Tabriz district 8.Methodology: This correlational descriptiveanalytical study was carried out on 50 experts and elites of Tabriz municipality in district 8 of Tabriz in 2019, who were selected by random sampling method. The research tool was a researchermade questionnaire that evaluated public urban realms with perceptual, social, physical, and functional components in the form of 18 variables. Data were analyzed by SPSS 25 software using onesample T, and Pearson correlation tests, and multiple regression analysis.Findings: The 18 variables were able to explain 98% of the variance of urban public realms in the deteriorated fabric (R2=0.980). The variables of performance and activity mixing and activity compatibility had a much more significant effect in predicting the dependent variable than other variables so that a change in the standard deviation of performance and activity mixing and activity compatibility caused the change of standard deviation of the dependent variable at the rate of 83% and 77%, respectively.Conclusion: The social component has the most influence on the deterioration of Tabriz district eight and the functional and perceptual features are in the second and third ranks. Variables of performance and activity mixing and activity compatibility have more share compared to other variables in the prediction of the deterioration of Tabriz district 8.