مطالعه موردی طرح ساماندهی آبراهه کارون - روشی جدید در ارزیابی زیست محیطی

مطالعات ارزیابی زیست محیطی طرح ساماندهی آبراهه کارون پس از جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات، جهت بررسی اثرات مختلف پروژه بر محیط زیست منطقه با روشهای شبکه، صورت ریز ساده و ماتریس تصویری به صورت اختصاصی برای طرح ساماندهی کارون انجام گرفته است. در این مطالعه، وضعیت موجود محیط زیست در محدوده بلافصل و پیرامون طرح تشریح شد و پارامترهای کمی و کیفی با استانداردهای ملی و در صورت عدم وجود استاندارد در برخی موارد بر اساس میزان تغییر نسبت به وضع موجود و تاثیر بر عناصر حساس زیست محیطی و در مواردی قضاوت تخصصی و کارشناسی، مورد مقایسه و سنجش قرار گرفته است.در این روش اطلاعات مربوط به گزینه فنی اجرایی با توجه به اهداف سه گانه فنی اجرایی با توجه به اهداف سه گانه طرح (شامل کنترل سیلاب، برنامه ریزی منابع آب و کشتیرانی) ابتدا با روش شبکه ارتباطات به طور جداگانه غربال گردیده و سپس انواع اثرات در صورت ریزهای ساده و نیز شدت وا هیمت آثار توسط ماتریس های تجسمی ارزیای شده اند. ضرایب انتخابی جهت ارزش گذاری اثرات بر حسب شدت و اهمیت آنها، درصد تاثیرپذیری عناصر زیست محیطی، فعالیتهای برجسته طرح و فاکتورهای حساس محیط زیست موجود تعیین شده اند.جهت تلفیق اهداف سه گانه طرح و تعیین عوامل مشترک تحت تاثیر پروژه، از یک ماتریس تلفیقی توسعه یافته در گروه مطالعات ارزیابی بهره گرفته شده است. در این ماتریس، عوامل مشترک بر اساس ضریب ارزش فعالیت، اثر و عنصر زیست محیطی غربال شده و یکایک اثرات مثبت و منفی هر فعالیت برجسته بر هر عنصر شاخص زیست محیطی، محاسبه گردیده است.نتایج حاصل از روشهای فوق الذکر، بیانگر بیشتر بودن آثار مثبت گزینه برتر فنی طرح نسبت به آثار منفی آن می باشد. جهت کاهش اثرات سوء زیست محیطی پروژه، روشهای مدیریت زیست محیطی مانند دقت در نحوه اجرای عملیات، احیاء زیستگاههای بستر رودخانه و زون های اراضی از طریق بازکاشت پوشش گیاهی، حفاظت از بسترهای تخم ریزی آبزیان و جلوگیری از احداث دایک در بیشه زارها پیشنهاد گردیده اند و پس از آن راهکارهایی جهت کنترل و پایش پارامترهای کیفی محیط زیست و دستورالعمل های دقیق جهت کنترل هر فاکتور زیست محیطی ارائه شده است تا بدین ترتیب محیط موجود کمترین خسارت را متحمل شده و بتوان اهداف نهایی اجرای طرح ساماندهی آبراهه کارون را محقق ساخت.