پیش‌نگری عرضه و تقاضای آب شهری در استان یزد با استفاده از الگوی تعادل عمومی منطقه‌ای

اهداف و زمینه‌ها: آب یکی از عمده‌ترین منبع برای توسعه به‌خصوص در حاشیه کویر محسوب می‌شود و کمبود آن یکی از عوامل محدودکننده اصلی حیات جامعه و توسعه فعالیت‌های اقتصادی به شمار می‌رود. با توجه به مشکلات بنیادی در زمینه تامین آب شهری در استان یزد، مدیریت توام عرضه و تقاضای آب به منظور دستیابی به تعادل در عرضه و تقاضای آتی آب، یکی از راه حل‌های بلندمدت برون‌رفت از بحران آبی است. بر این اساس هدف این پژوهش، پیش‌نگری عرضه و تقاضای آب در استان یزد طی افق 30ساله با استفاده از الگوی تعادل عمومی منطقه‌ای بود.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش از نوع کیفیکمی است. جامعه آماری این پژوهش شامل داده‌های مصرف و عرضه آب شرب خانوارهای شهری استان یزد بود. با تهیه یک مدل تعادل عمومی وضعیت آب شهری (عرضه و تقاضا) با استفاده از داده‌های سری زمانی، 3 سناریو در زمینه مصرف و 3 سناریو در عرضه آب در افق 30ساله پیش رو (1397 الی 1425) تهیه و بررسی شد.یافته‌ها: در تمام سناریوها، کمبود عرضه در استان یزد وجود داشت، به طوری که حتی با در نظرگرفتن خوش‌بینانه‌ترین وضعیت بارش، 265 میلیون مترمکعب آب شهری و با در نظر گرفتن الگوی واقع‌بینانه و استمرار وضعیت کنونی در زمینه تامین منابع آبی 1.971 میلیون مترمکعب کمبود منابع آبی شهری وجود خواهد داشت. همچنین در صورت افزایش موج خشکسالی در استان و عدم اعمال سیاست‌های بهینه در زمینه تقاضای آب، 5.557 میلیون مترمکعب کمبود آب به منظور تامین آب مورد نیاز ساکنین در سطح استان یزد وجود خواهد داشت. نتیجه‌گیری: به منظور کنترل عرضه و تقاضای آب در استان یزد، علاوه بر ضرورت بهره‌مندی از سیاست‌های مدیریت تقاضا مانند قیمت‌گذاری بهینه، سهمیه‌بندی و جیره‌بندی و سیاست‌های عرضه مانند اصلاح سیستم انتقال، ایجاد مراکز تصفیه و تفکیک آب شرب و بهداشتی، نیاز به روش‌های انتقال آب از منابع پایدار خارج از استان نیز باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.

Projection of Water Supply and Demand in Yazd Province Using the General Regional Equilibrium Pattern

Aims Backgrounds: Water is considered as one of the main sources for development in Iran, especially in the margin of desert. The lack of water resources is one of the main limiting factors in the life of a society and the development of economic activities. Regarding the fundamental problems of urban water supply in Yazd province, combined management of water supply and demand in order to balance the future supply and demand of water is considered as one of the longterm solutions to manage the water crisis.Methodology: In this study, by developing a general equilibrium water status model, three scenarios on consumption and three scenarios in water supply at the horizon of 2018 to 2046 were investigated.Findings: Based on the predictions made in all cases of supply shortages in Yazd province, even taking into account the most optimistic rainfall situation, 265 million cubic meters of urban water and taking into account the realistic pattern and ongoing state of the art in providing water resources of 1.97 billion, there will be a lack of urban water resources cubic meters. Also, in the event of an increase in the drought wave in the province and the lack of optimal policies in the field of water demand, there will be 557.5 million cubic meters of water shortage in order to provide the water needed by the residents of Yazd province.Conclusion: In order to control the supply and demand of water in the province, in addition to the use of demand management policies such as optimal pricing, rationing and supply policies such as reforming the transmission system, the establishment of purification and separation of drinking water and sanitation, the need for water transfer methods from sustainable resources outside the province should also be taken seriously.