شناخت فرایندهای بیابان زایی در اکوسیستم خشک چاله گاوخونی

بر اساس تعریف کنوانسیون سازمان ملل متحد برای بیابان زدایی، بیابان زایی به معنی تخریب سرزمین در مناطق خشک ، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب ناشی از عوامل مختلف از جمله تغییرات میزان آب و هوا و فعالیت های انسانی می باشد . در کشور ایران که از یک طرف بیش از 70 % وسعت آن را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل می دهد ( مرادی ، 1377 ) و از طرف دیگر افزایش جمعیت و تلاش برای نیل به توسعه اقتصادی سبب استفاده بی رویه از زمین شده است . چنانکه به تنزل کیفیت و تخریب منابع آب ، خاک و پوشش گیاهی به عنوان سه عامل بقای زندگی در اکوسیستم های آسیب پذیر این مناطق ، منجر شد ( خلد برین ، 1366 ) پدیده بیابان زدایی را باید عارضه ای دانست که محیط زیست و حیات اقتصادی ما را به طرز شدیدی مورد تهدید قرار می دهد . دراین تحقیق، دشتهای حوضه سفلی زاینده رود که محدوده داخل منحنی تراز 1800 متر را در چاله گاوخونی در ناحیه اصفهان در بر می گیرد به عنوان یک جامعه آماری انتخاب شده است . ضمن تحلیل عناصر اقلیمی و هیدرولوژیکی ، روند تغییرات هیدروکلیماتولوژیکی منتهی به ‹‹‌تخریب سرزمین ›› و ‹‹‌وقوع بیابان زایی›› بررسی شده است ، چرا که از نقطه نظر ارتباطی که بین گسترش بیابانها ، خشکسالیها و ویژگیهای هیدروکلیماتولوژیکی وجود دارد ، از یک سو توجه به عناصر اقلیمی و خواص هیدرولوژیکی محل ضروری است و از سوی دیگر به دلیل بهره کشی فوق امکانهای طبیعی به ویژه برداشت بی رویه ی آبهای زیرزمینی ، توجه بیشتر به امکانها و محدودیت های محیط طبیعی را طلب می کند تا از این رهگذر ضمن حفظ تعادل اکولوژیکی علاوه بر پیشگیری از وقوع بیابان زایی به درمان ضایعه های زیست محیطی یا به عبارتی ‹‹ بیابان زایی›› نیز اقدام شود .