تحلیل اثرات تقویم کشت بر نیاز آبی گندم در استان سیستان و بلوچستان در شرایط تغییر اقلیم

افزایش گرمایش جهانی یکی از مهم ترین مخاطرات طبیعی در جهان امروز است که با تاثیر بر فیزیولوژی گیاه، توازن آب خاک و تامین نیاز آبی از آبِ سبز و آبی می تواند عملکرد گیاه را متاثر سازد. تحت چنین شرایطی، دست یابی به امنیت آب و غذا نیازمند استفاده ی بهینه از منابع آب موجود و حفظ عملکرد گیاه در دوره های آتی می باشد. از آن جایی که گندم و فرآورده های آن مهم ترین سهم را در رژیم غذایی مردم جهان دارد، در این پژوهش تاثیر تغییر اقلیم بر تقویم کشت گندم و نیاز آبی آن در استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین تاثیر مدیریت در تاریخ کاشت بر کاهش اثرات منفی این پدیده ی جهانی بررسی شد. پس از واسنجی و صحت سنجی مدل lars-wg، مولفه های اقلیمی شش ایستگاه هواشناسی زابل، زاهدان، ایرانشهر، سراوان، خاش و چابهار تحت سه سناریوی a1b، a2 و b1 در مدل hadcm3 تا سال 2100 ریزمقیاس شدند. با تعیین بازه‌های مناسب برای کاشت وطول دوره های رشد اولیه، سریع، میانی و انتهایی با استفاده دماهای کاردینال و ضریب درجه-روز رشد، نیاز آبی گیاه بدست آمد. تغییر اقلیم به دلیل افزایش معنی دار دما، طول دوره ی رشد در مراحل مختلف را بین یک تا 20 روز کاهش می دهد که این مساله باعث کاهش نیاز آبی گندم بین 03/0-7/42 درصد خواهد شد. اگرچه به تعویق انداختن زمان کاشت در شرایطِ تغییراقلیم، طول فصل کشت را بین 12 تا 25 روز کاهش می دهد، اما نیاز آبی را بین 27/1 تا 778 مترمکعب در هکتار افزایش خواهد داد. براساس نتایج، مدیریت تقویم کشت گندم راه کاری موثر برای دستیابی به کشاورزی پایدار در اقلیم آینده استان سیستان و بلوچستان می باشد.