واسنجی و اعتبارسنجی مدل aquacrop در مدیریت آبیاری غلات مهم

با توجه به کمبود منابع آب به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک، اعمال کم آبیاری یکی از مهمترین مدیریت ها به منظور دسترسی به بیشترین تولید است. در سال های اخیر مدل های گیاهی متعددی برای شبیه سازی رشد و عملکرد گیاهان در شرایط مختلف زراعی و آبیاری ارائه شده است. مدل aquacrop یک مدل فراگیر است که توسط فائو برای محدوده وسیعی از محصولات زراعی ارائه شده است. در این تحقیق توانایی دو نسخه 3.1 و 5 مدل aquacrop در مدیریت کم آبیاری برای غلات مهم (گندم، جو و ذرت دانه ای) در حوضه رودخانه شور بررسی شده است. نسخه 3.1 تنش شوری را در نظر نمی گیرد. در ابتدا لازم است که مدل واسنجی شود. واسنجی پارامترهای گیاهی مانند عمق توسعه ریشه، حداکثر پوشش گیاهی و طول دوره های مختلف رشد از جمله مهترین پارامترها در مرحله واسنجی است. پس از واسنجی اقدام به اعتبارسنجی مدل شد. نتایج شاخص های ارزیابی نسخه 3.1 مدل aquacrop شامل rmse و ef به ترتیب 6/286 کیلوگرم بر هکتار و 91/0 برای گندم، 9/233 کیلوگرم بر هکتار و 94/0 برای جو، 4/444 کیلوگرم بر هکتار و 98/0 برای ذرت در سال 1379 و 3/796 کیلوگرم بر هکتار و 95/0 برای ذرت در سال 1380 بود. مقادیر rmse به ترتیب 0/265، 1/198، 8/430 و 4/780 کیلوگرم بر هکتار و مقادیر ef به ترتیب 94/0، 96/0، 99/0 و 98/0 برای گندم، جو، ذرت در سال 1379 و ذرت در سال 1380 برای نسخه 5 مدل aquacrop بود. نتایج نشان می دهد نسخه 5 مدل به دلیل در نظر گرفتن تنش شوری، دقت بیشتری دارد. بنابراین پیشنهاد می شود هنگامی که منابع آب و خاک شوری بالایی دارند و یا گیاه حساسیت بالاتری به شوری دارد از نسخه 5 مدل aquacrop است.