تخمین تلفات نشت رودخانه زنگمار در شرایط جریان غیر ماندگار با استفاده از مدل ریاضی

بررسی هیدروگراف سیلاب‌های اندازه‌گیری شده رودخانه زنگمار بین دو ایستگاه هیدرومتری ماکو در بالادست و پلدشت در پایین دست نشان می‌دهد حجم سیلاب اندازه‌گیری شده در ایستگاه پلدشت به مقدار قابل توجهی از حجم سیلاب در ایستگاه ماکو کمتر است. این در حالی است که از بازه مذکور با طول 62 کیلومتر هیچ شاخه فرعی منشعب نمی‌شود و مقدار تبخیر و برداشت مسقیم از رودخانه در مواقع سیلابی بسیار ناچیز است. از این رو می‌توان نتیجه گرفت تلفات انتقال در رودخانه مذکور می‌تواند ناشی از نفوذ آب از بستر و دشت سیلابی باشد. با وجود تلفات نشت، روند یابی سیلاب در رودخانه زنگمار با روش‌های مرسوم روندیابی امکان پذیر نبوده به همین دلیل لازم است روش‌های روندیابی بگونه‌ای اصلاح شوند که تلفات نشت را در نظر بگیرند. در این تحقیق مدلی عددی تهیه شد که در آن معادلات دیفرانسیل جزیی جریان غیرماندگار غیریکنواخت ( معادلات سنت- ونانت)، پس از خطی شدن، با روش تفاضل‌های محدود و تکنیک تناوبی حل شدند. رابطه نشت موسکات به گونه در معادلات مذکور گنجانده شده است تا به طور همزمان نشت در مسیر جریان را نیز محاسبه نمایند. نتایج این تحقیق نشان داد روندیابی سیلاب رودخانه زنگمار با در نظر گرفتن تلفات نشت، موجب می‌شود مدل نوشته شده، در مقایسه با داده‌های صحرایی، هیدروگراف خروجی را با دقت خوبی پیش‌بینی کند. همچنین نتایج روندیابی 13 هیدروگراف سیل مربوط به ایستگاه هیدرومتری ماکو، نشان داد به طور متوسط حدود 74% از حجم هیدروگراف ورودی، در انتقال از ایستگاه ماکو تا ایستگاه پلدشت تلف می‌شود.