ارزیابیِ روش‌هایی‌ برای استخراج معادلات نفوذ در آبیاری جویچه‌ای

در بسیاری از کشورهای توسعه یافته آبیاری سطحی با مدیریت صحیح و استفاده از روش‌های مناسب شرایط حاکم بر اراضی تحت آبیاری، راندمان کاربرد آب در حد آبیاری تحت فشار چه بسا بالاتر نیز بهره‌برداری شده است. دو عامل اصلی کاهش راندمان آبیاری، نفوذ عمقی و هدر رفت آب به صورت رواناب است. از جمله مهمترین پارامتر در بالابردن راندمان آبیاری و کاهش رواناب و نفوذ عمقی، اطلاع از شرایط حاکم بر نفوذ آب در طول زمان آبیاری است. در این پژوهش شش روش استخراج معادله نفوذ در آبیاری جویچه‌ای، در مزرعه لورک دانشگاه صنعتی اصفهان بررسی شده و همچنین شدت تغییرات حجم ذخیره سطحی برآورد گردید. با انجام سه تکرار و پنج عملیات آبیاری جویچه‌ای و همچنین آزمایش استوانه‌های نفوذ، اطلاعات لازم شامل شکل جویچه، پیشروی، پسروی، شدت جریان ورودی-خروجی، و همچنین تغییرات نفوذ در شرایط استغراقی ساکن جمع‌آوری و نتایج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی تحلیل گردید. بررسی فرآیند نفوذ معادلات مختلف در پنج بازه زمانی مورد بررسی نشان داد که از لحاظ آماری اختلاف معناداری در سطح یک درصد در برآورد متوسط نفوذ توسط این معادلات وجود دارد، بطوری که بیشترین متوسط نفوذ مربوط به معادله موازنه حجم و کمترین آن مربوط به روش ورودی-خروجی بود. از طرف دیگر، مطابق با نتایج بدست آمده، کمترین خطاها (نزدیک به صفر) مربوط به معادلات تعدیل‌یافته استوانه نفوذ می‌باشد. در حقیقت، این معادله‌ها، با توجه به تعدیلی که با لحاظ متوسط فرصت نفوذ و مقدار آب‌ نفوذیافته اندازه‌گیری‌شده در آنها صورت گرفته، برای مدّت زمان انجام آزمایش‌ها (با متوسط فرصت نفوذ حدود یک ساعته) مقادیر بسیار نزدیکی به مقدار اندازه‌گیری شده در مزرعه بدست داده‌اند بطور کلی معادلات با ساختار توانیِ چندجمله‌ای مقدار نفوذ را بیشتر از معادلات با ساختار توانی برآورد کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که انجام آزمایش‌های مزرعه‌ای نفوذ بایستی متناظر با شرایط کاربردی باشد.

evaluation of methods for driving infiltration equations of furrow irrigation

in this study, six extracting method of infiltration equation in furrow in lavark field of isfahan university of technology was performed and the rate of surface storage change has been calculated. . information were collected, among three replications and five furrow irrigation event, double ring test, include crosssection, advance, recession, inflow and outflow rates, in addition to infiltration changes in submerged static condition and hydraulic conductivity of soil. the results were analyzed using a randomized complete block design. the study of infiltration process related to the various equations showed that there is high statistically significant difference at level of one percent in estimation of average infiltration in different time intervals of five using these equations. the most infilteration rate is related to volume balance equation and the least value was observed in inputoutput method results.on the other hand,according to result,the errors least(nearly zero) related to modified double ring equation.in fact, this equations,according to modified with the measured amount of water infiltration and the average infiltration time taken them, for the duration of the tests (average time of about one hour influence) is very near the measured values have been obtained on the farm. generally, the equations with polynomialpower function estimated greater infiltration rate than simple power equations. this study showed that it is necessary to operate the farm experimentals corresponding with the applicational conditions of farm.