برآورد نیاز آبی و ضرایب گیاهی برنج با استفاده از لایسیمتر در شرایط غیرغرقابی در اقلیم نیمه خشک ایران

برنج یکی از مهمترین گیاهانی است که در سطح وسیعی تحت آبیاری سطحی با راندمان کم در استان‌های مختلف واقع در شمال، جنوب و غرب ایران کشت میشود. از طرفی برنامه‌ریزی مناسب برای مدیریت آبیاری و آگاهی دقیق از ضرایب گیاهی و نیاز آبی رقمهای مختلف این محصول در مراحل رشد گیاه ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین ضرایب گیاهی برنج (رقم عنبربو) در طی سال‌های 1396 و 1397 انجام شد. برای این منظور از لایسیمتر های زهکش‌دار با قطر 2/1 و ارتفاع 4/1 متر در شرایط مزرعه و گلخانه استفاده گردید. در این راستا از معادله پنمن مانتیث برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل و از معادله بیلان آبی، تبخیر و تعرق گیاه محاسبه شد. سرانجام متوسط نیاز آبی و ضرایب گیاهی برنج رقم عنبربو در شرایط غیر غرقابی و مزرعه و گلخانه برای مراحل ابتدایی، توسعه، میانی و پایانی رشد به‌ترتیب معادل (59/584 میلی‌متر، 96/0، 07/1، 25/1، 95/0) و (28/616 میلی‌متر،00/1، 10/1، 29/1، 05/1) برآورد گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که در شرایط آبیاری غیر غرقابی، حجم قابل توجهی از آب آبیاری قابل ذخیره بوده. لذا، با آب ذخیره شده، اراضی بیشتری زیر کشت رفته و تولید، درآمد و شغل بیشتری برای روستاییان فراهم خواهد شد.

Estimation of Rice Water Requirement and Crop Coefficients Using Lysimeter under Non-Flooding and Semi-arid Climate Conditions of Iran

Rice is one of the most important plants, which grows in different provinces located in north, south and western parts of Iran through a high level of flooding surface irrigation systems with low efficiency. On the other hand, suitable irrigation management programming and the awareness of crop coefficients and exactly, the water requirement of different varieties of this crop is essential in different plant stages. This study was conducted to determine the crop coefficients of rice (Amberbo cultivar) during years 2017 and 2018. For this purpose, water balance drainable lysimeters with a diameter and height of 1.20m and 1.40m were used in farm and glasshouse condition, separately. In this regard, the PenmanMonteith equation for potential evapotranspiration and water balance equation to measure actual evapotranspiration were used to calculate potential evapotranspiration. Finally, the average values of crop water requirement and Ambarbo rice crop coefficients were determined in nonflooding condition for different initial, development, middle, and end stages in the farm and glasshouse condition as (584.59 mm, 0.96, 1.07, 1.25, and 0.95) and (616.28 mm,1.00,1.10,1.29, and 1.05), respectively. The results of this research showed that a lot of rice irrigation water could be saved under NonFlooding Irrigation Conditions. Therefore, with the saved water, more lands will be cultivated and more production, income and jobs will be provided for the villagers.