برآورد رواناب با استفاده از طرحواره‌های simtop و bats و تبخیر - تعرق واقعی با استفاده از طرحواره پوشش گیاهی پویا در مدل سطح خشکی noah-mp در حوضه نیشابور

برنامه‌ریزی منابع آب سطحی نیاز به برآورد مولفه‌های بیلان آب در مقیاس‌های مکانی و زمانی مختلف دارد. از طرفی با توجه به عدم کفایت ایستگاههای مشاهداتی به لحاظ تعداد، پراکندگی و ثبت داده زمانی، مدلسازی عددی وضعیت سطح زمین ضروری است. در این تحقیق مدل noahmp با هدف مقایسه دو طرحواره simtop و bats در برآورد رواناب و همچنین ارزیابی طرحواره پوشش گیاهی پویا برای برآورد تبخیرتعرق واقعی حوضه آبریز نیشابور در گام زمانی ماهانه در سالهای 20092000 به کار گرفته شده است. به دلیل دقت کم و پراکندگی ایستگاههای هیدرومتری، از خروجی مدل swat برای ارزیابی استفاده شد. به منظور توسعه مدل ابتدا تحلیل حساسیت رواناب خروجی مدل نسبت به پارامترهای مدل انجام شد که بیشترین و کمترین حساسیت را به ترتیب به پارامتر خاک در رابطه کلب _هورنبرگر (b) و ضریب محو رواناب (f) داشت. بهترین مقدار معیارهای ارزیابی کارایی مدل شامل r2، nse وrmse برای رواناب شبیه‌سازی شده توسط طرحواره bats به ترتیب متعلق به مناطق کوهستانی با مقدار 0.81، 0.64 و 1.91، سپس مناطق دشت و کمترین آن‌ها برای رواناب شبیه‌سازی شده مناطق کوهپایه بود. براساس نتایج این تحقیق، مدل bats در مناطق دشت و کوهپایه نتایج بهتر و مدل simtop در مناطق کوهستانی نتایج تقریبا مشابه با نتایج bats داشت. طرحواره پوشش گیاهی پویا توانسته است همگام با مراحل رشد گیاه تغییرات تبخیر تعرق را شبیه‌سازی کند. مدل noahmp مقدار میانگین سالیانه تبخیر تعرق را 305 میلیمتر برآورد کرد.

Estimation of Runoff Using SIMTOP and BATS Schemes and Actual Evapotranspiration Using a Dynamic Vegetation Scheme in Noah-MP Land Surface Model in Neishaboor Watershed

Surface water resource planning requires estimatiof of water balance components at different spatial and temporal scales. Moreover, due to the inadequacy of the stations in terms of number, dispersion and temporal data recording, numerical modeling of land surface is necessary. In this study, the NoahMP model was used to compare the simulated runoff by SIMTOP and BATS schemes and to evaluate the dynamic vegetation scheme for estimating actual evapotranspiration in Neishaboor watershed at monthly scale in 20002009. Due to low accuracy and dispersion of hydrometric stations, the SWAT model output was used for evaluation. In order to develop the model, first, the sensitivity analysis of the modeled runoff to parameters of model was performed. The model showed the highest and least sensitivity respectively to the soil parameter in the ClappHornberger relation (b) and runoff decay factor (f), respectively. the best and first performance of simulated runoff by BATS scheme were in mountainous areas and the evaluation criteria including R2, NSE and RMSE were respectively 0.81, 0.64 and 1.91. The second grade of performance was for the plain and The lowest values for simulated runoff were in foothills regions. Results indicate that BATS scheme shows better results in the plain and foothills areas and the results of SIMTOP scheme in the mountainous regions were similar to BATS results. The dynamic vegetation scheme has been able to simulate evapotranspiration changes along with the stages of plant growth. the mean of annual evapotranspiration estimated by NoahMP model was 305 mm.