بررسی عملکرد، اجزاء عملکرد و بهره وری آب گندم در سه سامانه آبیاری سطحی، بارانی و قطره ای نواری

آب مهم ترین عامل محدودکننده کشاورزی است و استفاده بهینه از آن از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر روش های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم (رقم پیشتاز) و ارزیابی بهره وری آب بود. تیمارها شامل سه روش آبیاریِ سطحی، بارانی و قطره ای نواری بودند. آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در شهرستان خرم آباد اجرا شد. نتایج پژوهش نشان داد که روش آبیاری، اثر معنی داری (p < 0.01) بر تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع ساقه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بهره وری آب داشت. مقدار عملکرد دانه در روش آبیاری سطحی، بارانی و قطره ای نواری به ترتیب 7.870 ، 6.83 و 5.017 تن در هکتار بود، به عبارت دیگر آبیاری سطحی باعث افزایش 13.21 و 36.25 درصدی عملکرد دانه نسبت به روش های آبیاری بارانی و قطره ای نواری شد. همچنین بیشترین حجم آب کاربردی (m3 6411) و کمترین بهره وری آب (kg/m3 1.227) مربوط به تیمار آبیاری سطحی بود. تیمار آبیاری قطره ای نواری با حدود 3333 مترمکعب آب آبیاری، باعث 59 درصد صرفه جویی در مصرف آب نسبت به آبیاری سطحی شد.

Investigation Yield, Yield Components and Water Efficiency of Wheat in Three Systems: Surface, Sprinkler and Strip Drip Irrigation

Water is the most important limiting factor for agriculture and its optimal use with special importance. The purpose of this study was investigating of the effect of different irrigation methods on yield and yield components of wheat (Pishtaz cultivar) and evaluate of water efficiency. The following treatments included three methods of surface, sprinkler and strip drip irrigation. The experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications in 2018_2019 in Khorramabad city. The research results demonstrated that type of irrigation method had a significant effect (p < 0.01) on the number of spikes, number of seeds per spike, stem height, 1000seed weight, grain yield and water efficiency. Grain yield in surface, sprinkler and drip irrigation methods were 7.870, 6.83 and 5.017 tons per hectare, respectively, in other words, surface irrigation increased grain yield by 13.21 and 36.25 percent compared to sprinkler and drip irrigation methods, respectively. Also, the highest volume of applied water (6411 m3) and the lowest water efficiency (1.22 m3) were related to surface irrigation treatment. Strip drip irrigation treatment with about 3333 m3 of water irrigation, saved 59% of water compared with surface irrigation and therefore.