تبیین تمایل کشاورزان به استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری در دهستان جوادآباد ورامین

کمبود منابع آب و پیامدهای زیست محیطی و اقتصادی اجتماعی آن یکی از مهمترین چالش‌های توسعه پایدار به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. فناوریهای مختلفی برای مقابله با کم آبی و افزایش بهره‌وری آبیاری معرفی شده‌اند. با این وجود بخش اعظمی از آب مصرفی در بخش کشاورزی با روش‌های سنتی آبیاری به هدر می‌رود. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش عوامل موثر بر تمایل کشاورزان به استفاده از کشت گلخانه‌ای، آبیاری قطره‌ای و بارانی در دهستان جوادآباد شهرستان ورامین در سال 1395 می‌باشد. بدین‌منظور داده‌های مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه از 173 خانوار روستایی در 7 روستای منطقه به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای جمع‌آوری شد. میزان تمایل کشاورزان به هر کدام از روشهای نوین آبیاری با استفاده از آزمون ویلکاکسون اندازگیری شد و عوامل موثر بر آنها با استفاده از رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام تحلیل گردید. یافته‌های تحقیق نشان داد تمایل کشاورزان منطقه به آبیاری بارانی از نظر آمار معنی‌دار نیست. همچنین حدود 55 درصد از واریانس گرایش آنها به کشت گلخانه‌ای با استفاده از متغیرهای حمایت مالی و تسهیلات دولت، مقدار کمبود آب کشاورزی، کیفیت آب آبیاری و کیفیت خاک زمین‌های زراعی و انتظار سود اقتصادی از کاربرد فناوری آبیاری قابل تبیین است. همچنین 63 درصد از واریانس تمایل زارعین به بکارگیری آبیاری قطره‌ای به متغیرهای میزان تحصیلات، میزان شناخت از هزینه آبیاری قطره‌ای، عضویت در تعاونی، سطح زیر کشت و میزان کمبود آب آبیاری قابل پیش بینی می‌باشد.

Explanation of the farmers interest to use the new irrigation technologies in the In Javadabad district of Varamin

Water shortage and its socioeconomic and environmental consequences are among the most important challenges of sustainable development especially in arid and semiarid areas. Various technologies have been introduced to cope with water shortages and increase irrigation efficiency. However, much of the water consumed in the agricultural sector is wasted on the traditional irrigation methods. This study aims to investigate the role of factors affecting farmers’ desire to use greenhouse farming, drip irrigation and sprinkler irrigation in Javadabad district of Varamin county in the year 2016. For this purpose, the required data were collected using the questionnaire of 173 rural households in 7 villages of the region by stratified random sampling. Farmers’ interest in each of the new irrigation methods was measured using the Wilcoxon test, and the factors affecting them were analyzed using Stepwise linear regression. The findings indicated that, the farmers ’ tendency to sprinkler irrigation in this region is statistically insignificant. Furthermore, about 55% of the variance of their attitude to adaptation of greenhouse farming can be explained by governmental financial support and facilities, the amount of agricultural water shortage, the quality of irrigation water and soil of agricultural lands and expecting economic benefits from irrigation technology. Also, 63 % of the variation of the farmers ’ willingness to use drip irrigation is predictable by the variables of the education, the degree of recognition of the cost of drip irrigation, membership in the cooperative, the area under cultivation and the rate of irrigation water shortages.