تاثیر آبیاری بخشی ریشه بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب در گیاه گوجه فرنگی در شرایط کم آبیاری

یکی از عوامل محدودکننده تولید گیاهان زراعی است. آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار روی گوجه‌فرنگی در سال 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارها شامل؛ آبیاری متداول، روش آبیاری خشک‌کردن جزئی ریشه به‌طور ثابت، روش آبیاری خشک‌کردن جزئی ریشه به‌طور متغیر (کرت اصلی) و کم آبیاری 100، 75، 50 درصد نیاز آبی (کرت فرعی) بودند. اثر روش‌های آبیاری و سطوح مختلف کم‌آبیاری بر تعداد، وزن، قطر، سفتی، ویتامین ث و ph میوه معنی‌دار شد. بیشترین وزن خشک اندام هوایی g.plant^-153.196، تعداد میوه در بوته (58)، تعداد میوه در مترمربع (163)، وزن تک میوه g 46.03، قطر میوه mm 98.48، ویتامین ث mg.gfw1 9.47، عملکرد میوه kg.m^-2 4.46 در روش آبیاری متداول مشاهده شد. بیشترین میزان لیکوپن mg.gfw1 85.84، سفتی میوه kg.cm^-2 3.93،ph 4.58، کارایی مصرف آب kg.m^-3 4.46، در روش آبیاری خشک‌کردن جزئی ریشه به‌طور ثابت مشاهده شد. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد در بین روش‌های آبیاری، به ترتیب در روش آبیاری متداول، روش آبیاری خشک‌کردن جزئی ریشه به‌طور ثابت و روش آبیاری خشک‌کردن ریشه به‌طور متغیر و بیشترین کارایی مصرف آب درروش آبیاری خشک‌کردن جزئی ریشه به‌طور ثابت و سطح 75 درصد نیاز آبی مشاهده گردید.

Effect of partial rootzone drying on yield, yield components and water use efficiency of tomato (Solanum lycopersicum L) under conditions deficit irrigation

Deficit irrigation is one of the limiting factors of crop production. An experiment in a split plot randomized complete block design with three replications on tomato in Ferdowsi University of Mashhad, Iran, during the 2018 cropping season. Treatments included; usual irrigation, fixed partial rootzone drying and alternative partial rootzone drying (main plot) and deficit irrigation100, 75, 50% irrigation requirement (sub plot). Effect irrigation methods and different levels of deficit irrigation had significant on number, weight, diameter, firmness, vitamin C and pH fruit. Maximum shoot dry weight of 153.96 g.plant1, number of fruits per plant (58), number of fruits per square meter (163), single fruit weight 46.03 g, fruit diameter 98.48 mm, vitamin C 9.47 mg.gfw1, fruit yield 4.46 kg.m2 was observed in usual irrigation method. The highest amount of lycopene was 84.85 mg.gfw1, fruit firmness 3.93 Kg.cm2, pH 4.58, water use efficiency of 4.46 kg.m3, 2 was observed in fixed partial rootzone drying irrigation. The results showed that the highest yield among irrigation methods, respectively in conventional irrigation method, ; usual irrigation, fixed partial rootzone drying and alternative partial rootzone drying and maximum water use efficiency in fixed partial rootzone drying irrigation method and 75% water requirement observed.