ارزیابی یازده مدل‌ برآورد تبخیر-تعرق گیاه مرجع در منطقه حاجی‌آباد هرمزگان

تبخیر-تعرق گیاه مرج (eto) یک پارامتر مهم برای تعیین نیاز آبی گیاهان در روش فائو بوده و از این رو، تعیین دقیق آن از اهمیت ویژه‌ای در بهینه کردن مصرف و مدیریت منابع آب برخوردار می‌باشد. ‌در این تحقیق که به مدت چهار سال در منطقه حاجی آباد هرمزگان صورت گرفت تبخیرتعرق گیاه مرجع چمن با استفاده از یک دستگاه لایسیمتر زهکش دار به طور هفتگی اندازه گیری گردید. همچنین eto توسط مدل‌های پنمن، بلینی کریدل، تشعشع، تشت تبخیر و پنمن– مانتیث فائو، پاپاداکیس، جنسن هیز، هارگریوزساماتی، تورک و مکینگ محاسبه و با مقادیر اندازه گیری شده از لایسیمتر با استفاده از رگرسیون خطی، جذر میانگین مربعات خطا (rmse)، میانگین خطای اریب (mbe) ، شاخص توافق (d) و واریانس توزیع باقیمانده ها (s2) مقایسه شد. نتایج نشان داد که مدل‌های پنمن فائو، ایوانف، پاپاداکیس و جنسنهیز eto را بیشتر و مدل‌های تشت تبخیر فائو، هارگریوز، تورک و مکینگ آن را کمتر از مقدار اندازه گیری شده از لایسیمتر برآورد می‌نمایند. مدل‌های بلانیکریدل و پنمنمانتیث فائو eto را بترتیب با دقت بالاتری برآورد نموده و به عنوان مناسب‌ترین مدل‌ها برای منطقه مورد آزمایش و مناطق با شرایط اقلیمی مشابه پیشنهاد می گردند.

Evaluation of eleven models for reference crop evapotranspiration estimation in Haji Abad region of Hormozgan

Reference crop evapotranspiration (ETo) is an important parameter for determining crop water requirements in the FAO method, and hence, its accurate estimation is of crucial importance in optimizing crop water use and water resources management. In this research where conducted in Haji Abad region of Hormozgan province for four years, weekly evapotranspiration from grass as a reference crop was measured using a drainable lysimeter. The ETo was also estimated using eleven models including FAO Radiation, Evaporation Pan, BlaneyCriddle, Penman and PenmanMonteith and Papadakis, Ivanov, JensenHaise, HargreavseSamani, Tork, and Makking models. The estimated ETo values from different models were compared with the data measured from lysimeter using linear regression, root mean square error, mean bias error, index of agreement and variance of the distribution of differences. Results showed that FAO Penman, Ivanov, Papadakis and JensenHaise models overestimated ETo, but the FAO evaporation pan, HargreavesSamani, Turk and Making models underestimated it. The results also indicated that the FAO BlaneyCriddle and FAO PenmanMonteith models had respectively higher accordance and homogeneity with the real data measured from lysimeter and can predict ETo with higher accuracy than other tested models. Therefore, these models are recommended, respectively, as the most appropriate models to estimate ETo in Haji Abad region and the areas having the same climate.