اثر شیب و دبی ورودی بر راندمان و یکنواختی توزیع آب در آبیاری جویچه‌ای نیشکر

از میان روش‌های آبیاری سطحی، آبیاری جویچه‌ای متداول‌ترین و سازگارترین روش برای توسعه کشاورزی مکانیزه محسوب می‌شود. در این روش آبیاری عموماً شیب طولی جویچه‌ها یکنواخت و ثابت است و برای افزایش راندمان کاربرد و یکنواختی توزیع آب و کاهش رواناب و نفوذ عمقی روش‌هایی همچون آبیاری موجی و کاهش دبی به کار می‌رود که همگی نیازمند به کار بردن تجهیزات خاص در دوره بهره‌برداری است. به‌منظور بررسی اثرمتقابل شیب طولی و دبی ورودی در بافت خاک رسی سیلتی بر راندمان و یکنواختی توزیع آب آبیاری جویچه‌ای نیشکر، آزمایشی به صورت کرت‌های یک بار خرد‌شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در تابستان سال 1396 در کشت و صنعت سلمان فارسی اجرا گردید. فاکتور اصلی شیب طولی در سه سطح 0.6، 0.4 و 0.2 در هزار (s0.2, s0.4, s0.6) و فاکتور فرعی دبی ورودی در سه سطح 2.5، 2 و 1.5 لیتر بر ثانیه (q1.5, q2, q2.5) بود. نتایج نشان داد که اثرمتقابل دو فاکتور، در شاخص زمان پیشروی آب معنی‌دار شد و تیمار (q2.5) در سطح سه شیب طولی حائز رتبه برتر است. در شاخص راندمان کاربرد آب اثرمتقابل معنی‌دار نشده است. در شاخص یکنواختی توزیع آب، اثر متقابل در دو فاکتور معنی‌دار شد. با افزایش دبی ورودی به (q2.5) لیتر بر ثانیه در سه سطح شیب بالاترین یکنواختی توزیع آب به‌طور متوسط به میزان 87 درصد بدست آمد، ولی در دیگر تیمارها، یکنواختی توزیع آب از حد قابل‌قبول بالاتر می‌باشد. در تیمار فاکتور اصلی شیب طولی (s0.6) و فاکتور فرعی دبی ورودی (q1.5)، راندمان کاربرد و یکنواختی توزیع آب به ترتیب 85 و 82 درصد به‌دست آمد که شیب طولی و دبی ورودی مذکور بدلیل دارا بودن راندمان و یکنواختی توزیع آب مطلوب در سیستم آبیاری جویچه‌ای اراضی نیشکر جنوب اهواز، قابل توصیه می‌باشند.

Interaction of Slope and Input flow on efficiency and uniformity of water distribution in furrow irrigation of sugarcane

Among the surface irrigation methods, furrow irrigation is most common and adapted method to mechanization of the agriculture system. In this irrigation method longitudinal slope of furrow is uniform and constant. To increase application efficiency, more uniformity of water distribution and reducing runoff and deep penetration, techniques such as wave irrigation and reduced discharge is applied that all need special equipment. In order to investigate the interaction of longitudinal slope and input flow in claysilt soil texture on the efficiency and uniformity of water distribution in sugarcane furrow irrigation, a split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with four replications in summer of 2017 in Salman Farasi agroindustry. The main factor of longitudinal slope was in three levels 0.2, 0.4 and 0.6 (S0.2, S0.4, S0.6) per thousand, and sub factor of input flow in levels 1.5, 2 and 2.5 (Q1.5, Q2, Q2.5) liters per second. The results showed that the interaction of two factors in the index of water advancement time was significant and (Q2.5) treatments was the highest rank in 3slope level. The interaction effect in the index of water efficiency was not significant. In index of uniformity of water distribution, interaction of two factors was significant. With increasing input flow to Q2.5 (liters/s) at three levels of slope, the highest uniformity of water distribution was obtained 87%, but in other treatments the uniformity of water distribution was higher than acceptable level. At slope (S0.6) and input flow (Q1.5) treatments, the application efficiency and uniformity of water distribution were 85% and 82%, respectively that this longitudinal slope and input flow is recommended because of optimal efficiency and uniformity of water distribution in furrow irrigation of sugarcane fields of Ahwaz.