بررسی ارتباط بین پدیده انسو بر خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها در استان‌های ساحلی جنوبی ایران

بررسی فرآیندهای آب و هوایی، ابزار مناسبی در اختیار برنامه‌ریزان در بخش‌های مختلف قرار می‌دهد تا با در نظر گرفتن این بررسی‌ها، سیاست‌های آینده را در جهت بهینه نمودن صرف هزینه‌ها و امکانات بهره‌وری حداکثر طرح‌ریزی کنند. رخداد بارش با فرآیندهای پیچیده جوی از جمله پدیده‌ی النینو نوسان‌های جنوبی (enso) در پیوند می‌باشد که این پدیده در پیوند بنیادین با نوسان‌های دمای سطح آب در پهنه‌ی استوایی اقیانوس آرام می‌باشد. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بارش در فصول مرطوب سال (شش ماهه سرد سال) با پدیده‌ی النینو نوسانات جنوبی (enso) در حوضه‌ی خلیج‌فارس و دریای عمان می‌باشد. پس از بررسی‌های لازم تعداد 12 ایستگاه سینوپتیک با طول دوره‌ی آماری مناسب انتخاب و آزمون همگنی (آزمون ران تست) و کفایت داده‌ها (آزمون هارست) بر روی مقادیر بارش انجام پذیرفت. جهت بررسی اثر انسو از شاخص نوسانات جنوبی (soi) بهره برده شد. فاز سرد و گرم با استفاده از شاخص soi تعیین شد. همچنین شدیدترین ترسالی‌ها و خشکسالی‌ها مشخص شد و دوره‌هایی که ترسالی‌ها و خشکسالی‌ها با فاز گرم (النینو) و فاز سرد (لانینا) به وقوع پیوسته نیز مشخص گردید. نتایج نشان داد که ترسالی‌‌ها در فاز گرم و خشکسالی‌ها با فاز سرد به‌وقوع پیوستند به طوری که همزمان با وقوع سال‌های خشک مقدار بارش در ایستگاه‌های مورد مطالعه پایین‌تر از نرمال بوده استو مقدار عددی شاخص soi نیز پایین‌تر از نرمال بوده است. مقدار عددی شاخص soi در سال‌های وقوع خشکسالی در مقادیر منفی سیر کرده است. در حالی‌که همزمان با وقوع سال‌های مرطوب مقدار بارش دریافتی ایستگاه‌های مورد مطالعه بیش‌تر از میانگین بارش سالانه دوره‌ی مورد مطالعه بوده و مقدار عددی شاخص soi نیز مقادیر مثبت را نشان می‌دهد و بیانگر مقادیر بالاتر از نرمال می‌باشد. جهت بررسی همبستگی بین بارش و شاخص soi از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. همبستگی در مقیاس ماهانه، فصلی، سالانه و پنجره‌ی متحرک انجام شد. نتایج نشان داد که در مقیاس ماهانه سیگنال بالاترین همبستگی را با ایستگاه کنارک و در مقیاس فصلی با ایستگاه‌های بندرعباس، بندرلنگه، جاسک، کیش، کنارک، بوشهر و بوشهر ساحلی و در مقیاس سالانه با ایستگاه‌های آبادان و بوشهر ساحلی در سطح معنی‌داری 99 درصد دارد. همچنین از همبستگی پنجره‌ی متحرک می‌توان نتیجه گرفت که سیگنال بیش‌ترین اثر خود را بر ایستگاه‌های بوشهر، بوشهر ساحلی، بندرعباس، کیش، کنارک در فصل پاییز و زمستان می‌گذارد.

Investigation of The Relationship Between The Phenomenon Of Enso On The Droughts and Wet year In The Douthern Coastal Provinces Of Iran

Studying climatic processes provides plan makers with a suitable tool in different sectors to plan future policies for optimizing cost and maximizing productivity while bearing these studies in mind. Precipitation is associated with complex atmospheric processes including the El Niño–Southern Oscillation (ENSO) that is inextricably linked to the oscillations in the surface water temperature of the Pacific Ocean. The objective of this study was to investigate the relationship between rainfall in wet seasons of the year (cold season for six months) and the El Niño Southern Oscillation (ENSO) in the Persian Gulf and Oman Sea. After conducting adequate investigations, 12 synoptic stations with appropriate statistical period were selected and the homogeneity and adequacy tests of the data collected were carried out on rainfall amounts. The Southern Oscillation Index (SOI) was used to investigate the effect of the El Niño Southern Oscillation. The warm and cold phase was determined using the SOI index. Also, the longest droughts and wet years were identified and the wet and dry years associated with the warm phase (El Niño) and the cold phase (La Niña) was specified as well. The results showed that the wet years occurred in warm phase and droughts occurred during the cold phase so that at the same time as the dry years, rainfall in the stations under investigation was lower than normal, and the numerical value of the SOI index was lower than normal. The numerical value of the SOI index obtained in dry years was negative. While, at the same time as wet years, the amount of rainfall at the stations is more than the average annual precipitation of the investigation period and the numerical value of the SOI index is also positive and indicates higher values than normal.Pearson correlation test was used to investigate the correlation between rainfall and SOI index. The correlation was carried out on a monthly, seasonal, annual, and moving window basis. The results showed that on the monthly basis, the highest correlation was registered at Konarak station, on the seasonal basis, at Bandar Abbas, BandareLengeh, Jask, Kish, Konarak, Bushehr and coastal Bushehr stations, and on the annual basis, at Abadan and coastal Bushehr stations at a significant level of 99%. It is also possible to conclude from the correlation of the moving window that the signal has the most effect on Bushehr, coastal Bushehr, Bandar Abbas, Kish, and Konarak stations in autumn and winter.