ارزیابی مدل Drainmods برای شبیه‌سازی نوسانات سطح ایستابی و غلظت نمک در نیمرخ خاک، در اراضی شالیزاری دارای سطح ایستابی کم عمق و شور

در این پژوهش از مدل drainmods که خاص مناطق دارای سطح ایستابی کم‌عمق و شور است، برای تغییرات سطح ایستابی و تعیین غلظت نمک در شرایط اراضی شالیزاری استفاده شد. این پژوهش در سال 1396 و در مرکز تحقیقات آب و هواشناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرجدانشگاه تهران در یک مدل فیزیکی (لایسیمتر) صورت گرفت. این پژوهش طی یک‌فصل کشت برنج در یک لایسیمتر فلزی عایق تحت دو تیمار اصلی یکی با حضور سطح ایستابی کم عمق و غیرشور (fsg) و دیگری در حضور سطح ایستابی کم‌عمق و شور (ssg) که هر دو با آب معمولی آبیاری می شدند به انجام رسید. بعد از بررسی کارایی مدل برای سطح ایستابی، مقادیر mbe، rmse، nrmse، d و 2r به ترتیب 18.0 سانتی‌متر، 48.7 سانتی‌متر، 41.23 درصد، 86.0 و 63.0 برای تیمار fsg و 69.0 سانتی‌متر، 25.7 سانتی‌متر، 06.21 درصد، 83.0 و 53.0 برای تیمار ssg به دست آمد. این نتایج نشان از شبیه‌سازی خوب مدل و تطابق نسبی بین داده‌های اندازه‌گیری شده و برآورد شده می‌باشد. همچنین، پارامترهای mbe، rmse، nrmse، d و 2r به‌منظور بررسی کارایی مدل برای تخمین تغییرات غلظت نمک در سه ناحیه از خاک به‌طور متوسط محاسبه شد. میانگین مقدار این پارامترها در عمق‌های مختلف خاک برای تیمار fsg به ترتیب 02.0 دسی زیمنس بر متر، 1.0 دسی زیمنس بر متر، 61.4 درصد، 9.0 و 87.0 به دست آمد. پارامترهای مذکور در تیمار ssg نیز به‌ترتیب 07.0 دسی زیمنس بر متر، 24.0 دسی زیمنس بر متر، 78.2 درصد، 94.0 و 89.0 محاسبه شد. در پایان، مدل برای ارضی شالیزاری واقعی حاشیه دریای خزر (اراضی میانکاله در منطقه بهشهر) شبیه‌سازی‌شد. به طور کلی، مقایسه مقادیر اندازه‌گیری شده و برآورد شده سطح ایستابی و شوری خاک نشان داد که می‌توان از مدل drainmods به‌عنوان یک راهنمای کلی در پیش‌بینی و شبیه‌سازی روند تغییرات سطح ایستابی و شوری خاک استفاده کرد.