بهره‌وری مصرف آب آبیاری و تحلیل اقتصادی تولید سیب‌زمینی در دو سیستم آبیاری بارانی و جویچه‌ای در دشت بهار استان همدان

این پروژه به منظور بررسی بهره‌وری مصرف آب آبیاری و تحلیل اقتصادی تولید محصول سیب‌زمینی در دشت بهار استان همدان اجرا شد. به‌این منظور 61 مزرعه سیب‌زمینی که تحت سیستم‌های آبیاری بارانی و جویچه‌ای بودند، انتخاب و بررسی شدند. حجم آب مصرفی در مزاراع مورد مطالعه با اندازه‌گیری دبی منبع آبی (با استفاده از فلوم‌های wsc)، دبی آبپاشها، ساعت آبیاری در هر نوبت و تعداد کل آبیاری محاسبه شد. تحلیل اقتصادی تولید سیب‌زمینی با در نظر گرفتن دو حالت کمک‌های بلاعوض دولت و بدون در نظر گرفتن کمک‌های دولتی در اجرای سیستم‌های آبیاری بارانی انجام شد. میانگین حجم آب مصرفی و بهره‌وری مصرف آب آبیاری در سیستم‌های آبیاری جویچه‌ای و بارانی به‌ترتیب 14194 و 8233.2 مترمکعب در هکتار و 3.1 و 6.5 کیلوگرم بر مترمکعب برآورد شد. به این‌ترتیب سیستم آبیاری بارانی با کاهش 42 درصدی در آب مصرفی، باعث افزایش 110 درصدی بهره‌وری مصرف آب شده است. تحلیل اقتصادی نتایج نیز نشان داد که ارزش حال منافع خالص زراعت سیب‌زمینی در شرایط استفاده از سیستم آبیاری بارانی در شرایط کمک‌های بلاعوض دولت و بدون کمک‌های دولتی نسبت به روش آبیاری نشتی به ترتیب 369941 و 304262 هزار ریال بیشتر است. نسبت منفعت به هزینه در سیستم آبیاری بارانی در شرایط کمک‌های بلاعوض دولت و بدون کمک‌های دولتی به‌ترتیب 3.1 و 2.9 است. این شاخص در مزارع با سیستم آبیاری نشتی 2.8 تعیین شد. میزان درآمد ناخالص و درآمد خالص در دو روش آبیاری بارانی و جویچه‌ای به‌ترتیب 360500 ، 304150 و 243355، 199992 هزار ریال تعیین شد.