ارزیابی تاثیر تغییر اقلیم بر تبخیرتعرق و عملکرد گندم دیم در شهرستان اهر

اقلیم یکی از اساسی‌ترین عوامل طبیعی است که تغییر آن از مهم‌ترین چالش‌های قرن جاری می‌باشد. انتشار روز افزون گازهای گلخانه‌ای به عنوان مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر تغییر اقلیم منجر به تغییر دما، بارندگی و دیگر پارامترهای اقلیمی می‌شود. تبخیرتعرق یکی از متغیرهای مهم هواشناسی می‌باشد که تحت تاثیر مشخصه‌های گیاهی، خاک و پارامترهای هواشناسی از قبیل دما، رطوبت و تشعشع قرار می‌گیرد و در واقع ایجادکننده ارتباط ما بین المان‌های مهم کره زمین و اتمسفر محسوب می‌شود، از این رو همواره تحت تاثیر تغییر اقلیم قرار خواهد گرفت. علاوه بر این تبخیرتعرق یکی از مهمترین پارامترهایی است که عملکرد محصولات را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از این رو در این مطالعه به بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تبخیرتعرق و عملکرد گندم دیم شهرستان اهر در دوره (2045-2016) با استفاده از مدل گردش عمومی جو hadcm3 تحت سناریو انتشار a2 پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که تغییر تبخیرتعرق در اثر تغییر اقلیم افزایشی است و میزان تغییرات 18.48 میلی‌متر در سال بدست آمد که 1.47 درصد متوسط سالانه 2015-1986 می‌باشد. در مورد عملکرد محصول نیز متوسط میزان عملکرد شبیه‌سازی شده برای دوره (2045-2016) در مقایسه با حالت مشاهداتی و شبیه‌سازی شده برای دوره پایه افزایشی است که براساس تغییر متغیرهای آب و هوایی متوسط عملکرد در دوره پایه از 0.954 به میزان 0.999 تن در هکتار در دوره آتی افزایش یافت. تنها عاملی که تاثیر منفی بر افزایش عملکرد دارد افزایش قدرت تبخیر جو ناشی از افزایش دما است که با کاهش میزان آب در دسترس گیاه روی عملکرد تاثیر منفی بگذارد. از این رو برای کاهش تبخیر استفاده از خاک‌پوش‌های مصنوعی مثل پشم شیشه و لایه‌های پلاستیکی و خاک‌پوش‌های طبیعی مانند کلش و لاش‌برگ توصیه می‌شود.