مطالعه آزمایشگاهی استخراج توابع انتقالی رگرسیونی و شبکه عصبی gmdh برای برآورد نفوذ در آبیاری سطحی

نفوذ یکی از مهم‌ترین ویژگی هیدرولیکی خاک است که در مطالعات منابع آب و خاک نقش موثری دارد. اندازه‌گیری نفوذ به روش‌های صحرایی وقت‌گیر و هزینه‌بر است از این رو روش‌های غیرمستقیم برآورد آن مانند روش توابع انتقالی مورد توجه است. هدف این پژوهش استخراج توابع انتقالی نفوذ در آبیاری سطحی به روش‌های رگرسیونی و شبکه عصبی gmdh با استفاده از شاخصه‌های شیمیایی آب و خاک است. برای این منظور 17 نمونه خاک از دشت فومنات استان گیلان برداشت شد. برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل بافت و دانه‌بندی خاک، جرم مخصوص حقیقی، جرم مخصوص ظاهری، منحنی رطوبتی، هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، مقدار ماده آلی و ph اندازه‌گیری شدند و آزمایش‌های نفوذ به‌منظور بررسی اثر پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب و خاک بر نفوذ شامل سه تیمار ارتفاع 3، 5 و 7 سانتی‌متری آب روی سطح خاک و سه تیمار نسبت جذب سدیم (1.7، 2.5 و 9) در سه تکرار در مدل فیزیکی که برای این منظور ساخته شده بود، انجام شد. نتایج نشان داد که روش شبکه عصبی gmdh (0.82r2=) نسبت به روش رگرسیونی (0.75r2=) دقت بالاتری در برآورد نفوذ داشت. معادله رگرسیونی نشان داد که نفوذ به پارامترهای هیدرولیکی آبیاری شامل ارتفاع آب روی سطح خاک و سطح تماس آب با خاک بیش‌تر از خصوصیات شیمیایی آب و خاک تاثیر دارد. ساختار بهینه شبکه عصبی gmdh، پارامترهای نسبت جذب سدیم منبع آب، درصد شن و رطوبت خاک در مکش 100 سانتی‌متر را موثرتر از سایر پارامترها تشخیص داد.