آبیاری تکمیلی گندم دیم با استفاده از آب ذخیره شده در کم‌آبیاری گندم آبی

این آزمایش در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی 95-1394 اجرا گردید. عملکرد و اجزای عملکرد گندم آبی تحت سه سطح تنش (آبیاری کامل، 30 درصد تنش و 50 درصد تنش) و گندم دیم در سه سطح آبیاری تکمیلی (بدون آبیاری، یک نوبت در خرداد و دو نوبت در اردیبهشت و خرداد) و در سه تکرار بررسی شد. بر اساس نتایج به دست آمده اعمال تنش باعث کاهش وزن هزار دانه، دانه در خوشه و در نتیجه کاهش عملکرد دانه می شود. در کشت دیم تیمارهای با دو نوبت آبیاری دارای بیش ترین دانه در سنبله و عملکرد کاه می باشند. بین عملکرد دیم در شرایط تک آبیاری خرداد و دو آبیاری در اردیبهشت و خرداد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. اگرچه اعمال 30 درصد تنش موجب کاهش عملکرد گندم آبی به میزان 1.13 تن در هکتار می شود، اما می توان با استفاده از 64.1 درصد از آب ذخیره شده ناشی از این تنش برای آبیاری اراضی دیم در خرداد ماه، عملکرد دیم را 2.16 تن در هکتار افزایش داد. این امر باعث افزایش میزان تولید و بهره وری مصرف آب خواهد شد.

Abstract

This experiment was conducted as a randomized complete block design at Research Field of Agriculture Faculty of Tabriz University in 20152016 growing season.  yield and yield components of irrigated wheat under three stress levels (full irrigation, 30% stress and 50% stress) and rainfed wheat under three supplemental irrigation levels (without irrigation, onetime irrigation at June and twotime at May and June) were evaluated with three replicated. Results showed that water stress reduced 1000grain weight, number of seeds in spike and consequently, decreased grain yield. In rainfed farming wheat, the treatments with two supplemental irrigations had the largest number of seeds in the spike and, the maximum straw yield. In the rainfed wheat yield there was not observed a significant difference between the treatments that were irrigated once (at June) and the treatments that were irrigated twice (during May and June). Although 30 percent of water stress applied to reduce irrigated wheat yield as 1.13 ton/ha, but using 64.1 percent of stored water resulting from this stress, as a supplemental irrigation at June, increased yield of rainfed wheat farming as 2.16 ton/ha. This matter will be increased yield production and wheat water use efficiency.