ارزیابی آزمایشگاهی عملکرد سه نوع پوشش مختلف مورد استفاده در زهکش های زیرزمینی

به دلیل زیاد بودن زمین های زهدار و شور در تمام کشور و نیاز آشکار به زهکشی در سطح وسیع و هم چنین استقبال عمده از سامانه های زهکشی زیرزمینی، تامین مصالح مورد نیاز بخصوص انتخاب پوشش مناسب زهکشی در اجرای آن ها از جمله اولویت اساسی به شمار می رود. یکی از معیارها برای انتخاب پوشش، آبدهی سیستم لوله و پوشش است که در این تحقیق به منظور شبیه سازی شرایط طبیعی اراضی زهکشی شده و آبگذری پوشش ها، از یک مدل فیزیکی به ابعاد 1.3*1*4 متر استفاده شد. این مدل به‌عنوان بخشی از یک ترانشه زهکشی شبیه‌سازی شده امکان تنظیم سطح ایستابی را دارد. سه نوع پوشش معدنی (شن و ماسه)، آلی (پوسته برنج) و مصنوعی (الیاف پلی‌پروپیلن pp450) که در کشور استفاده می شوند تهیه و با نصب، پوشش موردنظر در اطراف لوله زهکش موجود در ترانشه شبیه‌سازی شده آزمایشات لازم صورت گرفت. در تمامی آزمایشات انجام گرفته، دبی پوشش معدنی نسبت به پوشش آلی و مصنوعی به مراتب در ترازهای مختلف سطح آب (سطوح ایستابی 60، 70 و 80 سانتی‌متری از محور لوله زهکش) بیش تر بوده است. این میزان دبی در پوشش معدنی حدود 5-4 برابر پوشش مصنوعی و دبی پوشش آلی 4-3 برابر پوشش مصنوعی است که این امر به‌دلیل میزان تخلخل بیش تر در این دو نوع پوشش نسبت به پوشش مصنوعی است. با این که پوسته برنج در مقایسه با شن و ماسه موجب کاهش دبی می شود اما می توان از آن به عنوان گزینه مناسبی برای پوشش زهکش زیرزمینی استفاده کرد.