واسنجی و ارزیابی سه روش تجربی برآورد تبخیرتعرق مرجع (مطالعه موردی: سه اقلیم از 6 اقلیم ایران)

آگاهی از نیاز آبی گیاه یکی از ملاحظات مهم در اصلاح بهره وری آب در کشاورزی است. بنابراین، برآورد دقیق تبخیرتعرق مرجع از مهم ترین عوامل ارتقاء مدیریت آب است. روش پنمن مانتیث فائو به عنوان فرمول استاندارد برآورد تبخیرتعرق مرجع مورد استفاده قرار می گیرد. ولی این روش دارای محاسبات طولانی و پیچیده بوده و نیاز به اطلاعات زیادی دارد. با توجه به عدم برداشت برخی از اطلاعات مورد نیاز این روش در تمام مناطق، استخراج معادلات منطقه ای مناسب برای محاسبه تبخیرتعرق با تکیه بر حداقل داده های هواشناسی ضروری به نظر می رسد. بدین منظور، سه معادله تجربی بلانی کریدل اصلاحی، هارگریوز و تورنت وایت انتخاب و بر اساس معادله پنمن مانتیث فائو برای سه اقلیم مختلف و به دو روش رگرسیون خطی و بهینه سازی غیرخطی واسنجی شد. داده های مربوط به یک دوره 10 ساله برای سه ایستگاه با اقلیم های خیلی مرطوب، نیمه خشک و خشک ایران استخراج و به دو گروه 5 سال اول و 5 سال دوم تقسیم شد. با داده های 5 سال اول معادلات واسنجی شده و ارزیابی معادلات با استفاده از اطلاعات 5 سال دوم و توسط شاخص های آماری آزمون f و rrmse انجام شد. با توجه به نتایج، برای اقلیم خیلی مرطوب، استفاده از معادله های بلانی کریدل و هارگریوز و برای اقلیم های نیمه خشک و خشک، استفاده از معادله واسنجی شده تورنت وایت با روش واسنجی رگرسیون خطی جهت برآورد تبخیرتعرق مرجع قابل توصیه است. در فرآیند واسنجی معادلات، روش رگرسیون خطی نسبت به روش بهینه سازی غیرخطی عملکرد بهتری داشت.