تاثیر میزان آب مصرفی و روش‌های کاشت بر عملکرد و کارآیی مصرف آب در ارقام تجاری سیب‌زمینی (مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان)

یکی از اصول استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی، افزایش کارآیی مصرف آب از طریق کاربرد روش‌های مناسب کاشت و ارقام مقاوم به کم آبیاری می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر میزان آب مصرفی و روش‌های کاشت بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام سیب‌زمینی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان اجرا شد. بدین منظور با استفاده از طرح کرت‌های دوبار خرده شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، اثر روش‌های کاشت یک ردیفه و دو ردیفه شیاری به عنوان کرت‌های اصلی، میزان آب مصرفی در روش جویچه‌ای شامل 60،  80 ، 100 و120 درصد نیاز خالص آبیاری به عنوان کرت‌های فرعی و ارقام سیب‌زمینی شامل سانته، مارفونا و آریندا به عنوان کرت فرعی بر عملکرد محصول و کارآیی مصرف آب مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که در هر دو سال مورد تحقیق، تیمارهای آبیاری 100 و120درصد نیاز خالص آبیاری بیش ترین عملکرد سیب‌زمینی را به خود اختصاص دادند. مقایسه میانگین اثر روش‌های کاشت بر تولید محصول نشان داد که در هر دو سال انجام آزمایش، کشت دو ردیفه نسبت به کشت یک ردیفه عملکرد بالاتری داشت در حالی که عملکرد محصول تحت تاثیر رقم سیب‌زمینی قرار نگرفت. در سال اول بیش ترین و کم‌ترین کارآیی مصرف آب به ترتیب با آبیاری به میزان 60 درصد نیاز خالص آبیاری و آبیاری به میزان 80 درصد نیاز خالص آبیاری مشاهده شد. در سال دوم اجرای آزمایش، تیمار آبیاری 60 درصد نیاز خالص آبیاری و 100 درصد نیاز خالص آبیاری، بیش ترین کارآیی مصرف آب و تیمار120 درصد نیاز خالص آبیاری، کم ترین کارآیی مصرف را به خود اختصاص داد. به موجب این تحقیق، در مناطق با شرایط مشابه، آبیاری سیب‌زمینی با 100 درصد نیاز آبی، بیش ترین عملکرد و کارآیی مصرف آب را به دنبال خواهد داشت. در صورت کمبود منابع آب، بیش ترین کارآیی مصرف در آبیاری سیب‌زمینی با 60 درصد نیاز آبی به دست خواهد آمد. در هر دو حالت، کشت دو ردیفه نسبت به یک ردیفه ارجحیت دارد.

The Impact of Water Consumption and Planting Methods on Yield and Water Use Efficiency in Potato Varieties (Case Study: Kaboutarabad Agricultural Research Station of Isfahan)

One of the principles of water efficient use in agriculture is to increase the water use efficiency through appropriate planting methods and resistant varieties to deficit irrigation. This study was carried out to evaluate the effects of water consumption and planting methods on yield and water use efficiency of the potato in Kaboutarabad Agricultural Research Station (Isfahan Region). For this purpose, using a split split plot design based on Randomized complete block with three replications, the effects of planting methods (singlerows and doublerows planting) as main plot, water consumption (60, 80, 100 and 120 percent of the net water requirement) as sub plot and potato varieties (Sante, Marfuna and Rynda) as subsub plot were investigated. The results showed that in both years, the yield of potato was higher in the irrigation with 100 and 120 percent of net water requirement. In addition, doublerows planting had higher yield compared to single row planting while the yield was not affected by the potato varieties. In the first year, the lowest and highest water use efficiency were observed in 60 percent of net water requirement with singlerow planting and 80 percent of net water requirement with doublerows planting treatments, respectively. In second year, lowest water use efficiency was observed in 60 and 100 percent of net water requirement treatment while highest water use efficiency was occurred in 120 percent of net water requirement treatment. According to this research, in the areas with the same conditions, potato irrigation with 100 percent of net water requirement leads to the highest yield and water use efficiency. In case of water source shortage, the highest water use efficiency is occurred with 60 percent of net water requirement. In both cases, doublerows planting method is preferred to single row planting.