ارزیابی رابطه بارش تجمعی و عملکرد گندم و جو با استفاده از شاخص یکنواختی در منطقه نیمه‌خشک مشهد

تحلیل تصویری پراکندگی الگوی بارندگی در هر مکانی منجر به اظهار نظرهای ذهنی و مبهمی می‌شود. بنابراین یافتن شاخص‌های مفید با توانایی توضیح و تفسیر بهتر پراکندگی و الگوی بارش به منظور افزایش درک ما از الگوی بارش، ضروری به نظر می‌رسد. در مطالعه اخیر، رابطه بین شاخص‌ها و عملکرد دو گیاه زراعی گندم و جو در طول دوره 30 ساله 1363 – 1392 در مشهد ارزیابی شده است. شاخص‌های یکنواختی برای دو دوره کاشت تا مرحله برداشت و مرحله بحرانی رشد گندم و جو (گرده‌افشانی) محاسبه شد. مرحله بحرانی محدود به یک دوره 30 روزه گرده‌افشانی گیاهان از می تا ژوئن (اواسط خرداد تا اوسط تیر) بود. نتایج بیانگر این است که عملکرد گندم و جو همبستگی معنی‌داری با شاخص er (شیب خط یکنواختی: میانگین بارش روزانه در طول دوره رشد گیاه زراعی) (تا 0.5) دارد. در حالی که همبستگی میان عملکرد گندم و جو با شاخص ur (شاخص توزیع نابرابر بارش) وجود نداشت. اما، هنگامی که شاخص یکنواختی بر اساس میانگین بارش روزانه وزن داده شد (ur/er)، همبستگی منفی معنی‌داری (0.45=r) مشاهده شد. همبستگی بین شاخص‌های یکنواختی (ur) و عملکرد گندم و جو در دوره بحرانی گرده افشانی در حدود 0.48 بود. که نشان‌دهنده بهبود دقت این شاخص در شرایط انتخاب درست دوره بحرانی و تاثیر بارندگی در این دوره بر عملکرد گیاهان زراعی می‌باشد.