سهم عامل کار از تولید و اثر آن بر رشد اقتصادی در ایران

بحران اقتصادی اخیر در جهان غرب، اهمیت ارتباط بین سهم عوامل تولید و رشد اقتصادی را پراهمیت ساخته است. در سال‌های اخیر به‌علت شواهد بسیار در مورد بی‌ثباتی سهم عوامل در تولید، موضوع «توزیع درآمد عواملی» جایگاه فراموش‌شدۀ خویش را باز یافته است. بسیاری از تحلیل‌گران رابطۀ رشد اقتصادی و نابرابری را از دیدگاه «توزیع درآمد شخصی» بررسی کرده‌اند، ولی ارزیابی اثر سهم عامل کار بر رشد اقتصادی کمتر مورد توجه واقع شده است. در این مقاله با استفاده از تابع تولید کشش جانشینی ثابت (ces) اثر تغییر در سهم عوامل تولید بر رشد اقتصادی هم به‌صورت نظری و هم به‌صورت تجربی تحلیل شده است. از دیدگاه نظری در چارچوب بحث کشش جانشینی میان عوامل تولید استدلال شده است که افزایش سهم عامل سرمایه و در پی آن کاهش سهم نیروی کار موجب کاهش نرخ رشد اقتصادی می‌شود. از سوی دیگر، می‌توان گفت که در جوامع مصرف‌گرا، افزایش سهم سرمایه در تولید از طریق تاثیر بر نرخ بهره، موجب افت نرخ پس‌انداز می‌شود و این امر با کاهش نرخ رشد اقتصادی همراه است. براساس این مطالعۀ تجربی بر پایۀ مشاهدات اقتصاد ایران در دورۀ زمانی 1370 تا 1390، فرضیه‌های مذکور رد نشده است.طبقه‌بندی jel: d33، e21، e22، o40، o47