آموزش و منافع اقتصادی تشکیل خانواده: آزمونی از اثر بهره وری متقاطع

بحث و پژوهش در زمینه منافع اقتصادی ازدواج بخشی از مطالعات حوزه اقتصاد خانواده است. در این مقاله به بررسی منافعِ اقتصادی ازدواج به صورت افزایش درآمد زوجین پرداخته شده و فرضیه اصلیِ مبتنی بر آن موسوم است به «اثر بهره‏وری متقاطع». بر پایه این فرضیه، سرمایه انسانی به‌ویژه آموزشِ یکی از زوجین اثر مثبت در سطح درآمد همسر او دارد. شواهد به‌دست‌آمده از شهر تهران در این مطالعه حاکی از آن است که اثر بهره‏وری متقاطع برای هر دوی زوجین وجود دارد، در حالی که در مطالعات خارجی غالباً این ارتباط از زنان به سوی مردان برقرار است. نتایج نشان می‏دهد یک سال افزایش آموزش زنان به طور متوسط به افزایش درآمد شوهران آن‏ها به میزان 85/2 درصد می‌انجامد. در حالی که یک سال افزایش آموزش مردان درآمد همسران آن‏ها را به طور متوسط 3 درصد افزایش می‏دهد. مکمل‌بودن آموزش زوجین از دیگر یافته‏های این مطالعه است.